آیه 223 بقره
متن آیه
نِساؤُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ فَأْتُوا حَرْثَكُمْ أَنَّى شِئْتُمْ وَ قَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّكُمْ مُلاقُوهُ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِين
ترجمه
زنان شما، محل بذرافشانى شما هستند، پس هر زمان كه بخواهيد، مىتوانيد با آنها آميزش كنيد. و (سعى نمائيد از اين فرصت بهره گرفته، با پرورش فرزندان صالح) اثر نيكى براى خود، از پيش بفرستيد! و از خدا بپرهيزيد و بدانيد او را ملاقات خواهيد كرد و به مؤمنان، بشارت ده![۱]
تفسیرآیه
«حرث» به‌معنای بذر افشانی در زمين و آماده كردن زمين براى كشت است، خود زمين و زراعت را هم «حرث» گويند.[۲]در این آیه هنگام بيان رابطه زناشويي بين زن و مرد، زن را كشتزار مي‌نامد (نِساؤُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ)، نه فقط محلّي براي ارضاي غريزه جنسي. بنابراین، وجود زن براي تداوم نسل انسان است و رفتار شوهر با زن، بايد مانند رفتار كشاورز با كشتزارش باشد؛ یعنی مباشرت با زنان از محل پيدايش نسل باشد.[۳]
آمیزش جنسی باید به عنوان ابزاری در خدمت ایجاد نسل باشد، و تربيت فرزندان صالح را به عنوان يك توشه ارزشمند براى قيامت فرستاد، بنابراین بايد در انتخاب همسر، دقت شود تا نتیجه ازدواج، پروورش نسل شايسته باشد[۴]نقش زن در تولد فرزند، طي نُه ماه غیر قابل توصیف است؛ زيرا مراحل آفرینش انسان از نطفه، علقه، مضغه، جنين، و سرانجام بهترین مخلوق شدن (به‌دلیل دمیده شدن روح انسانی در او توسط خداوند،) همگي در درون زن صورت مي‌گيرد. حکمت خداوند در قرار دادن لذت های جنسی و عواطف انساني خاص براي تولد كودك، برای آن است که بشر اين كار سنگين را بر عهده بگيرد، در غیر این صورت انسان حاضر نبود كودك را با همه مشكلاتش پرورش دهد،پس علاقه‌مندي مرد به زن و وجود مهر مادری در وجود زن، براي حفظ نسل انسان است؛ نه فقط وسيله ارضاي غريزه شهوت.[۵]
هدف خداوند تعالي از ازدواج و تولید نسل، بقاى دين و ظهور توحيد و پرستش او است، و نيز براى اين كه جوامع بشرى با تقواى عمومى خود، او را بپرستند، هم چنان كه آیه 56 سوره ذاریات[۶]به آن اشاره دارد. بنا بر اين اگر خدا دستوراتى مىدهد كه با حيات و بقاي بشر مرتبط است، مانند امر به ازدواج و تناسل، براى اين است كه به اين وسيله آنان را به عبادت پروردگارشان برساند. [۷]اینجا نقش زنان در هدف خلقت كه بندگی خداوند است روشن می‌شود؛ زیرا زنان در پرورش فرزندان صالح و تربیت بندگان خدا نقش بسزایی دارند.
نکات تفسري
- غایت ازدواج؛ هدف اصلی ازدواج، بقای نسل است. پس مباشرت زن و مرد بعد از ازدواج باید برای تولید نسل باشد. تا موجب تداوم نسل شود.
- زن و خلقت؛ زن به عنوان بستر پرورش دهنده نسل، نقش بسزایی در حفظ و بقای نوع انسان دارد؛ زیرا بقای نسل از وجود زن امکان پذیر است وگرنه نسل انسانی منقرض می‌شود.
- محل مباشرت؛آن‌جایی كه به صورت طبیعی و خدادادی برای آمیزشی جنسی در نظر گرفته شده است همان‌جایی است که موجب ازیاد نسل می‌شود، پس اشکال مختلف آمیزش جنسی که در مجامع غربی مطرح است قابل قبول نیست.[۸]
پانویس
- ↑ ترجمه مكارم شيرازي، ص 35.
- ↑ راغب اصفهاني، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ترجمه غلامرضا حسيني، 1369ش، ج1، ص 465.
- ↑ جوادی آملی، تسنیم، 1380ش، ج 11، ص 189.
- ↑ مكارم شيرازي، تفسير نمونه، 1371ش، ج2، ص 142.
- ↑ جوادی آملی، تسنیم، 1380ش، ج 11، ص 189.
- ↑ « وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ»: من جن و انس را نيافريدم مگر براى اينكه مرا بپرستند.
- ↑ طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، 1374ش، ج 2، ص320
- ↑ ر. ك طبرسی، ترجمه تفسیر مجمع البیان، ترجمه حسین نوری همدانی، بی تا، ج 2، ص 310.
منابع
1.قرآن
2.مکارم شيرازي، ناصر،ترجمه قرآن
3.جوادی آملی، عبدالله، تسنیم، قم، مرکز نشر إسراء، ج11، چ اول، 1380ش.
4.راغب اصفهاني، حسين، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ترجمه غلامرضا حسيني، تهران، مرتضوي، چ اول، 1369ش.
5.طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج2، چ پنجم، 1374ش.
6.طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه تفسیر مجمع البیان، ترجمه حسین نوری همدانی، تهران، فراهانی، ج2، چ اول، بی تا.
7.مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ج2، چ دهم، 1371ش.