ازدواج موفق از نظر روانشناسی

ازدواج موفق از نظر روانشناسی؛ ارتباط زوجین همراه با احساس رضایت از زندگی.

در علم روانشناسی ازدواج موفق، ازدواجی است که همسران شریک خود را به‌طور کامل درک نمایند و عیب‌ها و کاستی‌های یکدیگر را بپذیرند و با وجود همه تفاوت‌ها و کاستی‌ها قادر باشند با هم سازش کنند و برای بهبود رابطه در زوایای مختلف زندگی بکوشند.

تعریف ازدواج موفق

اغلب افراد جامعه در برخی از مؤلفه‌‌ها و شاخص‌های ازدواج موفق اتفاق نظر دارند. ازدواج موفق ازدواجی است که در آن زوجین به هم تعهد و پای‌بندی دارند و احساس صمیمیت در رابطه آن‌ها برقرار است. زوج‌های موفق علاوه بر این‌که با یکدیگر سازگار بوده و احساس رضایت از ازدواج خود دارند، احساس می‌کنند که به اهداف ازدواج‌شان نیز رسیده‌اند. سازگاری دو طرف از لحاظ معنوی، شخصیتی، ارتباط و محبت، پایه‌های ازدواج موفق را تشکیل می‌دهند.

بعضی، داشتن همسر حمایت‌گر را به‌معنای ازدواج موفق تلقی می‌کنند؛ به اعتقاد برخی دیگر، تربیت کردن فرزندان خوب نماد یک ازدواج موفق است؛ برخی نیز داشتن همسری که همانند یک دوست، طرف مقابل را درک نماید، نشانه یک ازدواج موفق می‌دانند.

شاخص‌های ازدواج موفق

روان‌شناسان در بررسی شاخص‌های ازدواج موفق به موارد زیر توجه کرده‌اند:

1. تعهد به روابط زناشویی: یکی از مهم‌ترین شاخص‌های ازدواج موفق از نظر روانشناسی، داشتن تعهد است. اگر تعهد بین زوجین، متقابل باشد، غلبه بر فراز و نشیب‌های زندگی و پایداری پیوند زناشویی امکان‌پذیرتر خواهد شد.
2. وفاداری و اعتماد: اینکه همسران بدانند طرف مقابل‌شان، وفادار و قابل اعتماد است، باعث ایجاد رضایت و آرامش در زندگی مشترک می‌شود. از نظر روانشناسی در یک ازدواج موفق، اعتماد ساخته می‌شود و اگر مورد خدشه‌ قرار بگیرد، زوجین تمام تلاش‌شان را برای بازسازی آن می‌کنند. اعتماد ستون یک رابطه است و بدون اعتماد، تعهد معنایی ندارد.
3. صداقت: از نظر روانشناسی در ازدواج موفق، صداقت در رابطه از اصلی‌ترین اجزای یک رابطه سالم است. صداقت به این دلیل در رابطه مهم است که هر یک از زوجین در هر زمان می‌توانند به حرف‌های همسرشان اعتماد کنند و از این جهت آسودگی خاطر داشته باشند.
4. داشتن ارزش‌های مشترک: داشتن حس مشترک ارزشی و اخلاقی، می‌تواند در ازدواج موفق، بسیار مؤثر باشد. از نظر روانشناسی، در ازدواج‌های موفق معمولاً ارزش‌های مذهبی زوجین به هم نزدیک بوده یا قبل از ازدواج در مورد آن‌ها با یکدیگر به تفاهم رسیده‌اند.
5. احترام به همسر و تحسین او: انسان‌ها علاقه‌مند هستند به جهت شخصیتی که دارند مورد احترام واقع شوند؛ به ویژه از طرف همسرشان. زوجین موفق، همواره به نیازهای عاطفی فرد مقابل توجه می‌کنند و از دستاوردهای او حمایت می‌کنند و بدین وسیله موجب تقویت عزت نفس همسرشان می‌شوند.
6. رضایت جنسی: زوج‌هایی که با یکدیگر در مورد مسائل و خواسته‌های جنسی خود صحبت می‌کنند، بیشترین رضایت را از روابط خود با همسرشان دارند و این مسئله در داشتن یک ازدواج موفق از نظر روانشناسی، تأثیرگذار است.
7. توانایی عفو و گذشت: خودخواهی در ازدواج جایی ندارد. زوجین باید تلاش کنند تا تمرکزشان را بیشتر روی «ما» بگذارند تا «من» یا «تو». داشتن توانایی برای عفو و گذشت در پیوند زناشویی و نیز مورد گذشت واقع شدن از شاخص‌های مهم ازدواج موفق است.
8. محبت، همدلی و همراهی: محبت کردن از شاخص‌های مهم یک ازدواج موفق است و زوجین باید مطمئن شوند که به همسرشان از نظر جسمی و روحی محبت نشان می‌دهند. آن دو به عنوان همسر باید بتوانند احساسات، افکار و نگرش‌های طرف مقابل را شناسایی کنند و نشان دهند که چه میزان با احساسات و عواطف او همدلی می‌کنند. هم‌چنین برای داشتن یک ازدواج موفق از نظر روانشناسی، باید مطمئن شوند که هر دو نفرشان برای یکدیگر وقت می‌گذارند و با انجام کارهایی که هر دوی آن‌ها از آن لذت می‌برند، زمان با کیفیتی را کنار هم سپری نمایند.
9. ارتباط برقرار کردن با همسر و مسئولیت‌پذیری: برقراری ارتباط خوب با همسر از مهم‌ترین شاخص‌ها در ازدواج موفق است. در روان‌شناسی، مهم است که زوجین بتوانند به‌طور مؤثر و با احترام، احساسات خود را به همسرشان منتقل کنند. همچنین همسران باید مطمئن شوند که در شیوه تقسیم مسئولیت‌ها بین خود و شریک زندگی، منصفانه عمل می‌کنند.
10. سازگاری زوجین و انعطاف‌پذیری آنان: همسران در ازدواج موفق، می‌دانند که هر انسانی با گذشت زمان دچار تغییراتی می‌شود و این موضوع را می‌پذیرند و به ساختن با یکدیگر ادامه می‌دهند. هم‌چنین آن‌ها می‌دانند که اختلاف‌نظرها در زندگی زناشویی طبیعی است و برای سازگاری با یکدیگر نیز بسیار تلاش می‌کنند.
11. توانایی مواجهه با بحران‌ها و چالش‌ها در زندگی: زندگی هیچ کسی بدون مقابله با بحران‌ها طی نمی‌شود. در ازدواج موفق، اگر هر یک از زوجین، با مشکلی مواجه شوند، با همسرشان به شیوه‌ای سالم بدان می‌پردازند و اگر هم در شیوه مقابله با آن بحران یا مدیریت درست موانع زندگی با مشکل روبه‌رو شوند سعی می‌کنند به روانشناس مراجعه کنند.

آثار ازدواج موفق

ازدواج موفق آثار مطلوبی در پی دارد که می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• تأمین سلامت روانشناختی همسران
• تأمین سلامت جسمانی
• فراهم شدن فضای مطلوب جهت تربیت کردن فرزندان سالم و با عاطفه.

منابع

• «ازدواج موفق از نظر روانشناسی»، سایت مرکز مشاوره روان آرام، تاریخ بازدید: 20 اسفند 1401ش.
• درخش، علی و دیگران، «تدوین الگوی ازدواج موفق: یک پژوهش کیفی»، پژوهش‌نامه زنان، شماره 1، سال دهم، بهار 1398ش.
• صاحبدل، حسین و دیگران، «شناسایی شاخص‌های ازدواج موفق (یک مطالعه کیفی)»، پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، شماره 2، سال پنجم، پاییز و زمستان 1394ش.
• کرایی، امین و دیگران، «شناسایی عوامل موثر در ازدواج‌های پایدار رضایتمند در زنان»، مشاوره و روان‌درمانی خانواده، شماره 21، پاییز و زمستان 1395ش.
• هاشمی گل مهر، مجید و دیگران، «ارایه الگوی ازدواج موفق: یک پژوهش کیفی»، پژوهش‌های مشاوره، شماره 76، زمستان 1399ش.