اصول مرتبط با حوزه ی زن و خانواده در قانون اساسی کشور پرتقال
- اصل13
- همه شهروندان دارای کرامت اجتماعی یکسان و در مقابل قانون برابر هستند.
- هیچ کس به دلیل اصل و نسب، جنسیت، نژاد، زبان، خاستگاه، مذهب، باورهای سیاسی یا عقیدتی، تحصیلات، وضعیت اقتصادی و اجتماعی در هیچ حقی ممتاز و مورد توجه یا رنجور و محروم نخواهد بود.
- اصل25
- افراد از همه جهات اخلاقی و جسمانی مصون از تعرض هستند.
- هیچ کس را نمی توان مورد شکنجه، رفتار و مجازات ظالمانه، تحقیرآمیز و غیرانسانی قرار داد.
- اصل26
- حق هرکس در هویت شخصی، ظرفیت مدنی، شهروندی، نام و شهرت، وجهه، حق بیان و حق حفاظت از صمیمیت در زندگی خصوصی و خانوادگی او به رسمیت شناخته شده است.
- قانون تدابیر موثری را در برابر استفاده نادرست یا هرگونه استفاده مغایر با کرامت انسانی از اطلاعات مربوط به افراد و خانواده ها ایجاد می نماید.
- اصل34
- منزل شخص و حریم مکاتبات و سایر وسایل ارتباط خصوصی وی از تعرض مصون است.
- ورود به منزل شهروند بر خلاف میل او مگر به دستور مقام قضایی ذیصلاح و در موارد و اشکال مقرر در قانون ممنوع است.
- هیچ کس نمی تواند در شب بدون رضایت، وارد خانه کسی شود.
- اصل36
- هرکس حق تشکیل خانواده و ازدواج با شرایط کاملا برابر دارد.
- شرایط لازم و آثار ازدواج و فسخ آن با فوت یا طلاق، بدون تمایز از نظر شکلی که ازدواج به آن منعقد یا انجام شده، توسط قانون تنظیم می شود.
- همسران نسبت به ظرفیت مدنی، سیاسی و همچنین نگهداری و تربیت فرزندان از حقوق و وظایف مساوی برخوردارند.
- کودکانی که خارج از ازدواج به دنیا می آیند نمی توانند به این دلیل مورد تبعیض قرار گیرند؛ نامگذاری تبعیض آمیز فرزندخواندگی نمی تواند توسط قانون یا ادارات دولتی استفاده شود.
- والدین حق و وظیفه دارند که فرزندان خود را تربیت و نگهداری کنند.
- اطفال نباید از والدین خود جدا شوند مگر با تصمیم قضایی در صورتی که والدین از انجام وظایف اساسی خود در قبال او کوتاهی کنند.
- تنظیم و حمایت فرزندخواندگی مطابق قانون می باشد.
- اصل41
آزادی عقیده، مذهب و عبادت از تعرض مصون است.
- اصل49
همه شهروندان بالای 18 سال، به استثنای موارد ناتوانی مندرج در قانون عمومی، حق رای دارند.
- اصل58
در انتخاب شغل یا نوع کار و شرایطی که مانع از دسترسی به هر پست، کار، یا طبقه بندی حرفه ای به دلیل جنسیت فرد می شود تساوی فرصت ها وجود دارد.
- اصل59
همه کارگران بدون در نظر گرفتن سن، جنس، نژاد، ملیت، خاستگاه، مذهب، یا باورهای سیاسی یا عقیدتی، حق دارند:
الف: اجرت کار بر حسب کمیت، ماهیت و کیفیت آن، بر اساس اصل مزد مساوی در برابر کار مساوی، به نحوی که معیشت مناسبی برای آنان تأمین شود.
ب: سازماندهی کار به صورتی که موجب عزت و منزلت گردیده تا امکان خودشکوفایی شخصی فراهم شود.
ج: شرایط کار ایمن و سالم؛
د: استراحت و تفریح، محدودیت در طول روز کاری، یک روز استراحت هفتگی و تعطیلات با حقوق.
ه: کمک مادی در صورت بیکار شدن ناخواسته.
- اصل65
هر کس حق دارد برای خود و خانواده اش مسکنی با اندازه کافی داشته باشد که استانداردهای بهداشت و آسایش را رعایت و حریم شخصی و خانوادگی را حفظ کند.
- اصل67
- خانواده به عنوان رکن اساسی جامعه از حمایت جامعه و دولت برخوردار است و کلیه شرایطی که باعث خودشکوفایی شخصی اعضای آن گردیده، ایجاد می شود.
- محافظت از خانواده وظیفه دولت است به ویژه از طریق:
الف: ارتقای استقلال اجتماعی و اقتصادی واحدهای خانواده
ب: ترويج دادن ايجاد شبكه ملي كمك به مادران و كودكان، شبكه ملي مراكز شبانه روزي و امكانات كمك به خانواده و سياستي براي سالمندان
پ: ترویج ایجاد شبکه ملی کمک به مادران و کودکان، شبکه ملی مراکز شبانه روزی و تسهیلات کمک به خانواده و سیاست گذاری برای سالمندان.
ج: همکاری با والدین در امر تربیت فرزندان.
د: ارتقاء دانش گسترده تر در مورد روش های تنظیم خانواده و ایجاد ساختارهای قانونی و فنی که اجازه برنامه ریزی به والدین را می دهد.
ه: تعدیل مالیات و مزایای تامین اجتماعی در راستای مسئولیت های خانوادگی.
و: تعیین کردن انجمن های نمایندگی خانواده ها پس از گزارش و اجرای سیاست کلی و یکپارچه خانواده.
اصل68
- و مادران در انجام اقدامات بی بدیل خود در خصوص فرزندانشان، به ویژه در زمینه آموزش و پرورش، از حمایت جامعه و دولت با تدابیری برای خودشکوفایی شغلی و مشارکت آنان در زندگی مدنی کشور برخوردارند.
- مادری و پدری ارزش های برجسته اجتماعی هستند.
- زنان شاغل، هنگام باردار شدن و پس از زایمان، از حمایت ویژه، از جمله حق مرخصی شغلی بدون از دست دادن حقوق و هرگونه امتیاز برخوردارند.
اصل69
- کودکان حق دارند از حمایت جامعه و دولت به منظور رشد کامل برخوردار شوند.
- کودکان، به ویژه کودکان یتیم و رها شده، مستحق حمایت ویژه جامعه و دولت در برابر هر نوع تبعیض، ظلم و سوء استفاده از قدرت در خانواده و سایر نهادها هستند.