خدمات و زحمات خانوادگی زن در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای

جایگاه نقش‌های زنانه در اداره خانواده

زنان به هر صورت نقش‌های جنسیتی خویش را ایفا می‌کنند. گاهی از سر اخلاق و گاه از سر عطوفت و گاه از سر مسئولیت شناسی. اما آنچه این عملکرد را هدفمند و با تمام ظرفیت قابل بهره‌برداری می‌نماید توجه دیگران به این کنش‌ها و تاثیراتش بر کل خانواده است:« باید به نقش زن خانواده تکیه کرد و تأثیر بسیار زیادی را که صبر و حوصله و زحمت‌کشی و حلم زنِ خانواده ‌ایفا می‌کند در اداره‌ی خوب خانواده حتماً بایستی از نظر دور نداشت .» شناخت دقیق حیطه و میزان مسئولیت هر فرد سهم به‌سزایی در تشکیل و استحکام خانواده خواهد داشت. در خانواده‌ای می‌توان انتظار سلامت روحی و نشاط اعضاء را داشت که هرفرد به مسئولیت خویش عمل و با شناخت مسئولیت طرف مقابل،‌ قدر‌دان عملکرد و زحمات او گردد: «خانواده یک‌چیز مشترک است بین زن و مرد، این‌جور نیست که زن‌ها در مورد اداره‌ی خانواده سهم داشته باشند، نقش داشته باشند، وظیفه داشته باشند، مردها نه. بلکه مرد و زن هر دو مشتركاً مأمورند که خانواده را بنا کنند، بسازند. درست است؟ خب؛ با توجه به اهمیتی هم که اسلام به خانواده می‌دهد، پس‌کاری از کارهای اصلی یا شاید بشود گفت اصلی¬ترین کار یک زن و مرد مسلمان که پایه و قوام زندگی‌شان بر آن هست چیست؟ این‌که خانواده¬شان را بسازند دیگر، هم زن و هم مرد. هر دو این وظیفه را مشترکاً بر دوش دارند. منتها در بنای خانواده سهم زن و مرد یک اندازه نیست به‌صورت طبیعی، اولاً یکسان نیست، ثانیاً یک اندازه نیست، یعنی یک جور سهمی در بنای خانواده ندارند و همانی هم که سهم هرکدامی هست به یک اندازه و میزان و كميت مشترکی نیست، هرکدام كميت خاص خودشان رادارند. مثلاً فرض بفرمایید نقش زن و مرد را شما در تولید فرزند؛ خب یکی از کارهای اساسی انسان است دیگر تکثیر مثل، اگر این نباشد که خب جامعه منقطع خواهد شد. شما این دو تا را با همدیگر مقایسه کنید، خواهید دید نقش مرد یک نقش کم‌تر و نقش زن یک نقش بیش‌تر و طولانی¬تری است. مسئولیت خانوادگی زن، مسئولیت داخلی خانه زن باید انجام بگیرد، اما این به معنای این نیست که مسئولیت اجتماعی از دوش او برداشته است. نه مسئولیت اجتماعی هم بر دوش اوست و او غیرازاین است، منتها این‌یک تقدمی دارد.»

همراهی و همکاری با همسر

یاری رساندن به همسر در انتخاب صحیح، یکی از برجسته‌ترین خدماتی است که زن در زندگی به همسر خویش ارائه می‌نماید:« گاهی هست که مرد در فعالیت‌های زندگی سر دوراهی می‌رسد. انتخاب باید بکند یا دنیا را و یا راه صحیح و امانت و صداقت را، یکی از این دو تا را باید انتخاب کند؛ این‌جاست که زن می‌تواند او را به راه اولیاء به راه دوم بکشاند. »

پیمودن راه الهی

همراهی زن تنها جنبه‌ی مشاوره‌ای و فکری نداشته و این از توانایی زن است که می‌تواند محیط را نیز تحت‌تأثیر خود قرار دهد:«ارزش زن به این است که بتواند محیط زندگی خود را برای خود و برای مرد و فرزندان، یک بهشت، یک مدرسه، یک محیط امن، یک جایگاه عروج به معارف معنوی و مقامات معنوی تبدیل کند و آن وقتی که وظیفه او ایجاب می¬کند، بتواند در سرنوشت کشور اثر بگذارد و در سرنوشت جامعه، نقش ایفا کند که در این صورت نقش زن همچنان که گفته شد فقط پنجاه درصد نیست، نقش کمی نیست؛ بلکه نقش کیفی است. هم خود او نقش ایفا می¬کند، هم با استفاده از جاذبه¬ای که خدای متعال در وجود زن گذاشته است، فرزند و شوهر خود را در آن راهی که مطلوب است، سوق می¬دهد و پیش می¬رود، بنابراین نقش زن در این صورت نقشی مضاعف است.»

تحمل زحمات کاری

این نکته قابل توجه و حائز مراتب بالایی از اهمیت است که همراهی و هم‌کاری زن با همسر تنها ایجابی نیست و گاهی تنها تحمل و صبر بر حواشی فعالیت‌ها و مشغولیت‌های همسر، کاربردی اساسی در مسیر خانواده دارد: «ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در اﻧﺠﺎم وﻇﺎﻳﻒ اﻟﻬﻰ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻴﺪ. وﻇﺎﻳﻒ اﻟﻬﻰ ﻫﻢ ﻓﻘﻂ ﻧﻤﺎز و روزه ﻧﻴﺴﺖ. همه‌ی ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ وظیفه ﻳﻚ اﻧﺴﺎن در ﻳﻚ جامعه‌ی اﺳﻼﻣﻰ اﺳﺖ، ﺟﺰو وﻇﺎﻳﻒ اﻟﻬﻰ اﺳﺖ. اﮔﺮ ﺷﻮﻫﺮ ﺗﻼش و فعالیتی دارد و ﻣﺸﻐﻮل ﺧﺪﻣﺘﻰ اﺳﺖ - ﺑﺰرگ ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﻓﺮق نمی‌کند - ﻃﺒﻌﺎً زﺣﻤﺎﺗﻰ را ﺑﺮ زن و ﺧﺎﻧﻮاده ﺗﺤﻤﻴﻞ می‌کند. ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زن و سایر اعضای ﺧﺎﻧﻮاده اﻳﻦ زﺣﻤﺎت را ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ زن، ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮد را به راست‌کرداری و دوري از تخلف‌های ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ از اﻓﺮاد دﭼﺎرش می‌شوند، ﺳﻔﺎرش ﻛﻨﺪ. اﻳﻦ ﻛﻤﻚ اﺳﺖ. ﻣﺮد ﻫﻢ زن ﺧﻮد را از تجمل‌پرستی ﭘﻴﺮوي از ﻫﻮا و ﻫﻮس ﻣﺎﻧﻊ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﻫﻢ ﺧﺪﻣﺖ و ﻛﻤﻚ اﺳﺖ. ﻛﻤﻚ زن و ﺷﻮﻫﺮ ﺑﻪ ﻫﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را در ﺻﺮاط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﻟﻬﻰ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻨﺪ. ﻋﻘﻞ و ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺷﺪﻧﻰ اﺳﺖ. انﺷﺎءﷲ توصیه‌ی ﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻤﻜﺘﺎن ﺧﻮاﻫﺪ کرد که زﻧﺪﮔﻰ ﻣﺒﺎرﻛﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ.» «توسعه‌ی مفهومی» در کنار «مفهوم‌سازی» از مهم‌ترین فرایند‌های راهبردی درموضوع زن و خانواده است. به عبارت دیگر تعریف جدید و گسترش دامنه‌ی مفهومی؛ راه را برای تبیین نظرات و دیدگاه‌های جدید باز خواهد کرد:«هر تلاشی که یک مرد در میدان‌های مختلف انجام می‌دهد، به میزان زیادی مرهون همکاری، همراهی، صبر و سازگاری همسر اوست؛ همیشه همین‌طور بوده است. فرموده¬اند: «و جهاد المرأة حُسن التَّبعُّل». حُسن التَّبعُّل یعنی چه؟ عده¬ای خیال می‌کنند جهاد زن این است که فقط وسایل راحتی مرد را فراهم کند. حسن تبعل فقط این نیست؛ این جهاد نیست؛ جهاد این است که زنان مبارز، مؤمن و فداکار وقتی شوهرهایشان مسؤوليت¬های سنگینی دارند، بار آن سنگینی به میزان زیادی روی دوش آن‌ها می¬افتد. شماها مأموریت دارید؛ خدمات شما همین‌طور است. وقتی مرد خسته می‌شود، اثر خستگی او در خانه ظاهر می‌شود. وقتی به خانه می¬آید، خسته، کوفته و گاهی بداخلاق است و این بداخلاقی و خستگی و بی¬حوصلگی ناشی از محیط کار، به داخل خانواده منعکس می‌شود. حالا این خانم اگر بخواهد جهاد بکند، جهاد او این است که با این زحمت¬ها بسازد و آن‌ها را برای خدا تحمل کند؛ این می‌شود «حُسن التَّبعُّل».» باید توجه داشت که نگاه نتیجه گرا و آخرت‌گرای اسلام موجب می‌شود که زن و مرد بسیاری از سختی‌ها و عدم تفاهم‌های زندگی را تحمل کنند تا سازش و تفاهم موردنیاز جامعه در خانواده حاصل شود. موضوع مهم در دنیای امروز فراموشی این نوع نگاه به مسائل و مشکلات زندگی زناشویی است. از آنچه که در دنیای امروز تحت سیطره نگاه مادی‌گرا قرار دارد تحمل بسیاری از مشکلات و تعارضات در زندگی زناشویی با اصول و اولویت‌های جهان مادی‌گرا سازگاری نداشته لذا خطر انحلال و فروپاشی هر چه بیشتر، نظام خانواده را تهدید می‌کند.«شما خانم‌ها اگر از ناحیه همسرتان زحمتی را متحمل می¬شوید که آن ‌همسر این زحمت را به خاطر کار و تلاش و مجاهدت، بر شما تحمیل می‌کند، این زحمت پیش خدای متعال اجر دارد؛ ولو یک لحظه و یک ساعتش را هیچ‌کس نفهمد. خیلی¬ها از زحمات خانم‌ها آگاهی ندارند. مردم عادت کرده-اند که خیال کنند زحمت، چیزی است که انسان با بازو و بدن و جسم خود انجام می‌دهد؛ نمی‌دانند زحمات روحی و عاطفی گاهی سنگین¬تر است. آقایان، خیلی از زحمت¬های شمارا درست ملتفت نیستند؛ اما خدای متعال که لا يخفى عليه خافية است - هیچ‌چیزی از او پوشیده نمی¬ماند - ناظر کار شماست و شما اجر دارید.» باور این موضوع که« در عالم هستی، هیچ چیز بی‌پاسخ نخواهد ماند» می‌تواند محرومیت‌های ظاهری که در زندگی روزمره زنان با آن مواجه هستند را التیام بخشد و ایشان را به‌ همین سبب نیرومند سازد:«زن‌های شما - این خانم‌های نجیب و مؤمن - در حسن عمل شما نقش فراوانی دارند. اگر شما موفقیتی به دست می¬آورید، سهم همسرانتان در این موفقیت¬ها چشم‌گیر است. من همیشه به مسئولان سطوح بالای کشور گفته¬ام که اگر شما پیش خدا اجری داشته باشید، حداقل نصفش مال همسرانتان است. چرا می¬گوییم حداقل نصفش؟ چون آن کاری که شما می‌کنید، موردتوجه و در مقابل چشم‌هاست؛ همه می¬بینند، همه می‌فهمند و همه قدردانی و ستایش و تعریف می‌کنند؛ اما این خانم با همراهی و محبت و رفاقت صمیمانه¬ای که با شما می‌کند، سهمی دارد که جلوی چشم کسی نیست؛ و به همان اندازه که از چشم‌ها پوشیده است، از اجرهای دنیوی و ظاهری هم بی¬بهره است؛ اما به همان اندازه اجر او پیش خدا بیش‌تر است؛ بنابراین من از شما همسران پاسداران عزیز هم تشکر می‌کنم.»

حمایت‌های مبارزاتی

جامع‌نگری یکی از مهم‌ترین راهبرد‌هایی است که برای شناخت نقاط ضعف و قوت‌ و همچنین برای الگو سازی بسیار حائز اهمیت است. برجسته‌سازی فعالیت‌ها و موفقیت‌های زنان و مردان زمانی منشأ خیر برای افراد و جامعه خواهد بود که تمامی ساحات زندگی ایشان را مورد توجه قرار داده باشد:«البته عکسش هم بود. من گاهی به این دخترها و پسرهایی که می¬آمدند خطبه عقدشان را می-خواندم- آن‌وقت¬هایی که می¬خواندم؛ حالا که توفیق ندارم – می¬گفتم خیلی از خانم‌ها هستند که شوهرهایشان را اهل بهشت می‌کنند؛ خیلی خانم‌ها هم هستند که شوهرانشان را اهل جهنم می‌کنند؛ دست آن‌هاست. البته مردها هم عیناً همین نقش رادارند. در باب خانواده، نقش مردها را هم بایستی نادیده نگرفت؛ بنابراین نقش همسری، یک نقش بسیار مهمی است. بعد هم نقش مادری است. در همه شخصیت¬های مبارز و کسانی که درراه¬های دشوار حرکت کردند بایستی نقش همسران آن‌ها موردتوجه قرار بگیرد که نقشی بسیار بزرگ و باعظمت است. »

تقویت روحی شوهر

برجسته‌سازی« تربیت فرزند» و «تقویت روحی شوهر» به عنوان مهم‌ترین کار برای جامعه‌ی زنان از نگاه عمیق و همه‌جانبه به این مسئولیت زنانه نشأت گرفته است. به‌گونه‌ای که می‌توان تمام مسئولیت‌های خانوادگی زن- با تمام کارکرد ها و دستاورد‌هایش- را ذیل این دو‌عنوان جانمایی نمود:«از همه کارهای زن مهمتر، همین کار است. از همه کارهای زن مهمتر، تربیت فرزندان و تقویت روحی شوهران برای ورود در میدان‌های بزرگ است؛ و خدا را شکر می‌کنیم که زن ایرانی و مسلمان، در این میدان‌هم بیش‌ترین هنر را نشان داده است. مادران در دوران انقلاب و در جنگ تحمیلی، فرزندان خود را به سربازان جانباز و شجاع درراه اسلام و مسلمین تبدیل کردند و همسران در دوران انقلاب و دوران جنگ تحمیلی، شوهران خود را به انسان‌های مقاوم و مستحکم مبدل ساختند. این است نقش و تأثیر زن بر روی فرزند و شوهر. این نقشی است که زن می‌تواند در داخل خانواده ‌ایفا کند و جزو بزرگ‌ترین نقش‌ها است و به نظر من از همه کارهای زن مهم‌تر، همین کار است. از همه کارهای زن مهم‌تر، تربیت فرزندان و تقویت روحی شوهران برای ورود در میدان‌های بزرگ است؛ و خدا را شکر می‌کنیم که زن ایرانی و مسلمان، در این میدان‌هم بیش‌ترین هنر را نشان داده است.»

فرزند آوری

اهمیت تمام موضوعاتی که در عرصه‌ی خانواده مطرح است به یک مأموریت عظیم انسانی برمی‌گردد که «تداوم نسل بشری» نام دارد. موضوعی که به خانه، آرام‌ساختن محیط آن، منحصر کردن غرائز جنسی در چارچوب خانواده و ... را قداست می بخشد. زن با ایفای نقشی پایه و اصیل در این فرایند مرکز ثقل آن خواهد بود:«خصوصیات جسمی¬ای خدای متعال در دو جنس قرار داده است که هرکدام نقشی در ادامه آفرینش، در رشد و تعالی انسان، در حرکت تاریخ بر عهده‌دارند؛ و نقش زن مهم‌تر است. مهم‌ترین کار انسان، تداوم بخشیدن به نسل بشری است؛ یعنی تولید مثل؛ نقش زن در این کار قابل‌مقایسه با نقش مرد نیست. خانه از این جهت مهم است، خانواده از این جهت مهم است، محدودیت‌های اعمال غرائز جنسی از این جهت مهم است؛ با این دید باید به مسائل اسلام و به احکام شریعت اسلامی نگاه کرد. غرب گم‌راه، اسم این‌ها را می‌گذارد محدودیت. اسم آن اسارت گمراه‌کننده را می‌گذارد آزادی! این جزو غریب‌های غربی است.» التفات به دشواری کار پرورش فرزند در کنار آگاهی به غریزی بودن این امر در زنان لازم است. شناخت تکوین موثر زن در امر تربیت فرزند این وهم را در افراد به‌وجود آورده است که این مسئولیت وظیفه‌ی بلاشرط زن بوده و برای انجام آن سختی و دشواری را متحمل نخواهد بود. باوری که موجب ستم‌های روحی و عاطفی بر زنان شده است:«بعضی از کارهای خانه خیلی سخت است. بچه¬داری از آن کارهای سخت است. شما هر کاری را در نظر بگیرید که خیلی دشوار باشد، در مقابل بچه¬داری درواقع آسان است. بچه¬داری هنر خیلی بزرگی است. مردها یک روز هم نمی‌توانند این کار را انجام دهند. زن‌ها با دقت، باحوصله و باظرافت این کار بزرگ را انجام می‌دهند. خدای متعال، در غریزه آن‌ها این توان را قرار داده است. ولی همین بچه¬داری کار سختی است که انسان را فرسوده می‌کند و واقعاً از پا می¬اندازد.» یک سر مجاهدت زنان در فرزند آوری به نفس این کار بزرگ و سختی‌های آن باز می‌گردد و سر دیگر آن به وضعیت کنونی کشور. مجاهدت در مادری یعنی گذشتن از تمام علایقی که با آن در تضاد و تناقض است. ایثاری که در تمام طول تاریخ بوده و تا پایان آن خواهد ماند اما مجاهدت امروز زن مسلمان ایرانی وجهی اجتماعی بادرون‌مایه‌ی بصیرت و فرماندهی خواهد داشت. شناخت حساسیت موضوع و درک خطراتی که در آینده پیش‌خواهد آمد کار هر کسی نبوده و این راه مخصوص مجاهدانی‌است که آینده را خواهند ساخت:«فرزند آوری یک مجاهدت بزرگ است. ما با خطاهایی که داشتیم، با عدم دقت¬هایی که از ماها سرزده، یک برهه¬ای در کشور ما متأسفانه این مسئله مورد غفلت قرار گرفت و ما امروز خطراتش راداریم می‌بینیم؛ که من بارها این را به مردم عرض کرده¬ام: پیر شدن کشور، کم شدن نسل جوان در چندین سال بعد، از همان چیزهایی است که اثرش بعداً ظاهر خواهد شد؛ وقتی هم اثرش ظاهر شد، آن روز دیگر قابل علاج نیست؛ اما امروز چرا، امروز قابل علاج است. فرزند‌آوری یکی از مهم‌ترین مجاهدت‌های زنان و وظایف زنان است؛ چون فرزندآوری در حقیقت هنر زن است؛ اوست که زحماتش را تحمل می‌کند، اوست که رنج¬هایش را می‌برد، اوست که خدای متعال ابزار پرورش فرزند را به او داده است. خدای متعال ابزار پرورش فرزند را به مردها نداده، در اختیار بانوان قرار داده؛ صبرش را به آن‌ها داده، عاطفه¬اش را به آن‌ها داده، احساساتش را به آن‌ها داده، اندام¬های جسمانی-اش را به آن‌ها داده؛ درواقع این هنر زن‌ها است. اگر چنانچه ما این‌ها را در جامعه به دست فراموشی نسپریم، آن‌وقت پیشرفت خواهیم کرد.»

تربیت فرزند

یکی از مهم‌ترین و برجسته‌ترین خدمتی که بیشترین زحمت را برای زن در خانواده دارد، تربیت فرزند است. موضوعی که به سبب آثار و ویژگی‌هایی که دارد؛ غیر قابل اغماض است:«مادرانی که تربیت فرزند در آغوش پر مهر و عطوفت خود را به بهانه انجام کارهای دیگر رها می‌کنند، مرتکب اشتباه می‌شوند. بهترین روش تربیت انسان آن است که در آغوش پر مهر و محبت مادر پرورش پیدا کند و زنانی که فرزند خود را از این موهبت الهی محروم می‌کنند، درواقع به زیان خود و فرزند خویش و جامعه اقدام کرده¬اند.»

دستاوردهای خدمات

دستاورد‌های خدمات و زحمات زن- به‌جهت وسعت تاثیر‌گذاری نقش‌های جنسیتی او- شامل تمامی عرصه‌ها خواهد بود. آنچه باید در نظر داشت ریشه‌ی این دستاورد‌ها است که بیش از آنکه به فعالیت‌های جامعه‌ی زنان مرتبط گردد؛ معطوف به شاکله‌ی ایشان است. به‌عبارت دیگر؛ زنی می‌تواند این‌چنین دستاورد‌هایی به ارمغان آورد که توانسته باشد در چارچوب شریعت، با به‌کمال رساندن استعداد‌های خویش، قدرت‌مند گردد:

بازسازی اخلاقی و فرهنگی اجتماع

«ﻧﻘﺶ زن در ﺑﺎزﺳﺎزي اﺧﻼﻗﻰ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎد ﻣﻦ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻰ اﺳﺖ،ﭼﻪ در دوران ﺑﺎزﺳﺎزي و ﭼﻪ ﻛﻼ در دوران اﻧﻘﻼب، ﺧﻮد ﻳﻚ ﺑﺎزﺳﺎزي اﺳﺖ و ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺸﻮد ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺪاري از اﻳﻦ ﺑﺎزﺳﺎزي اﺧﻼﻗﻰ را ﺧﻮد اﻧﻘﻼب به‌طور ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد؛ ﭼﻮن همان‌طور ﻛﻪ می‌داﻧﻴﻢ روي ذﻫﻦ زن در جامعه‌ی ﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎر کارشده ﺑﻮد، درگذشته ﻣﻘﺼﻮد ﻫﻢ اﻳﻦ بود که به‌وسیله‌ی ذﻫﻨﻴﺖ ﻧﺎدرﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ زن ﺗﺤﻤﻴﻞ می‌شود، توطئه‌ی مصرفی کردن ﺟﺎﻣﻌﻪ و از حد ﺧﺎرج ﻛﺮدن ﻣﺮدم ﻣﺎ و ملت ﻣﺎ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺸﻮد و واﻗﻌﺎً ﻫﻢ ﺧﻮب و درﺳﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ.»

حضور در میدان‌های حساس

«اﻣﺮوز ﺷﻤﺎ ﺗﻮي ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ زن ﭼﻪ ﻧﻘﺸﻰ دارد. در همه‌ی میدان‌های ﺣﺴﺎس زن ﺣﻀﻮر اﺻﻠﻰ دارد، یک‌جاهایی از ﻣﺮد ﺣﺎﺿﺮﺗﺮ، یک‌جاهایی در ردﻳﻒ ﻣﺮد، یک‌جاها ﻫﻢ یک‌خرده عقب‌تر. ﺗﻮي ﻣﻴﺪان ﺟﻨﮓ اﻟﺒﺘّﻪ زن‌ها ﭘﻬﻠﻮي ﻣﺮدﻫﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ، ﺧﺪا ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﺳﺘﻪ، ﻫﻴﭻ ﻋﻘﻞ ﺳﺎﻟﻤﻰ ﻫﻢ اﻳﻦ ﺗﻮﻗّﻊ را از دﺧﺘﺮﻫﺎ ﻧﺪارد ﻛﻪ ﺑﺮوﻧﺪ ﺗﻮي ﻣﻴﺪان ﺟﻨﮓ و ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ، اما در ﭘﺸﺖ ﺟﺒﻬﻪ، زن‌ها از ﻣﺮدﻫﺎ قوی‌تر ﻋﻤﻞ ﻛﺮدﻧﺪ. در داﺧﻞ خانه‌ها ﻣﺎدرﻫﺎ، از ﭘﺪرﻫﺎ قوی‌تر ﻋﻤﻞ ﻛﺮدﻧﺪ. ﺧﺪا ﺷﺎﻫﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن از ﻫﻴﺠﺎن ﺑﻪ ﭘﺮواز درمی‌آید، ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ می‌بیند ﻣﺎدر ﭼﻬﺎر ﻳﻞ را ﻛﻪ درراه ﺧﺪا ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪﻧﺪ، عکس‌هایشان ﺑﻪ دﻳﻮار اﺗﺎق زده و ﻣﺎدر ﻣﺜﻞ ﻳﻚ شیر زن، ﻣﺜﻞ زن‌های ﺑﺰرگ ﺗﺎرﻳﺦ ﻛﻪ ﻗﺮآن ازاﻳن‌ها اﺳﻢ آورده، ﺑﺎ ﻳﻚ روحیه‌ای ﺣﺮف ﻣﻴﺰﻧﺪ اﻧﮕﺎر ﻛﻪ اﻳﻦ بچهﻫﺎ ﺗﻮي اﺗﺎق ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ، اﻧﮕﺎر این‌ها ﻋﻜﺲ ﻧﻴﺴﺖ، این‌ها ﺧﻮد آن بچه‌هایند ﻛﻪ اﻳن‌جا ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ روﺣﻴﻪ ﺣﺮف ﻣﻴﺰﻧﺪ، ﻣﻦ دﻳﺪم.»

خدمت زن در حضور سایر افراد خانواده

«اﮔﺮ ﻛﺸﻮر ﺑﺘﻮاﻧﺪ جامعه‌ی زﻧﺎن را ﺑﺎ تکیه‌بر ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت اﺳﻼﻣﻰ، ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻣﻌﺎرﻓﻰ ﻛﻪ اﺳﻼم ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﺳﺖ، آﺷﻨﺎ ﺑﻜﻨﺪ، ﻣﻦ ﺗﺮدﻳﺪي ﻧﺪارم ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ و ﺗﺮﻗّﻰ و ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻛﺸﻮر ﻣﻀﺎﻋﻒ و ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. در ﻫﺮ ﻣﻴﺪاﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻧﻮان ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ در آن ﻣﻴﺪان وارد ﺑﺸﻮﻧﺪ، ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ در آن ﻣﻴﺪان ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ ﺣﻀﻮر خانم‌ها در میدان‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪوﻗﺘﻰ زن ﺧﺎﻧﻮاده وارد ﻣﻴﺪان می‌شود، ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﺴﺮ و ﻓﺮزﻧﺪان او ﻫﻢ واردﻧﺪ. ﺣﻀﻮر ﻣﺮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﻧﻴﺴﺖ، اما ﺣﻀﻮر زن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ. در ﻫﺮ ﻣﻴﺪاﻧﻰ ﻛﻪ زن وارد ﺑﺸﻮد زﻧﻰ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻢ و ﻛﺪﺑﺎﻧﻮي یک‌خانه اﺳﺖ در ﺣﻘﻴﻘﺖ همه‌ی آن ﺧﺎﻧﻪ را در آن ﻣﻴﺪان وارد می‌کند. ﺣﻀﻮر زﻧﺎن در بخش‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ بسیار مهم اﺳﺖ. اﮔﺮ ﻣﺤﻴﻂ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻪ ﺑﺮﻛﺖ وﺟﻮد زن ﻣﺤﻴﻂ ﺳﺎﻟﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ، ﺟﺎﻣﻌﻪ به‌طور ﻛﺎﻣﻞ اصلاح ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ، زﻧﺎن در اصلاح ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﻴﺎر برجسته‌ای دارﻧﺪ.»

آگاهی‌بخشی و درک مبارزه برای اسلام

«در ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎي اﺳﻼﻣﻰ خانم‌ها می‌توانند ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪه‌اي را اﻳﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ آﮔﺎﻫﻰ و درك ﻣﺒﺎرزه ﺑﺮاي اﺳﻼم در آن‌جا زﻧﺪه ﺑﺸﻮد. کما این‌که در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ همین‌جور ﺑﻮد ﺧﻴﻠﻰ از ﻣﺮدﻫﺎ را زن‌هایشان ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ، ﺧﻴﻠﻰ از ﻣﺮدﻫﺎ را زﻧﻬﺎﻳﺸﺎن ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ درراه ﻣﺒﺎرزه، اﻳﻦ در دﻧﻴﺎ می‌تواند ﺗﻜﺮار ﺑﺸﻮد.»

جستارهای وابسته

• خانه‌داری و کدبانویی در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای
• مساله خانواده در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای
• جایگاه خانوادگی زن در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای
• حرمت و کرامت زن در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای
• مساله ازدواج در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای

منابع

• KHMENEI.IR
• بانکی پور فرد،محمد حسین،مجموعه 5 جلدی نقش و رسالت زن، در بیانات رهبر معظّم انقلاب اسلامی،انتشارات انقلاب اسلامی،1391