رسانه
به گزارش خبرگزاری حوزه علمیه خراسان، جواد امین خندقی مدیر هیئت اندیشه ورز هنر و رسانه حوزه علمیه خراسان در نشست علمی- پژوهشی "فرآیندهای رسانهای جنسی شدگی و عفاف گریزی که به همت هیئت اندیشه ورز خانواده این حوزه با مشارکت دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد.
مفهوم شناسی
ابتدا به تعریف "جنسی زدگی" پرداخت و گفت: "جنسی زدگی را می توان "رفتارهای پرخطر جنسی"، "شی انگاری جنسی"، "فن آوری جنسی"، "قوانین جنسی" و"آزادی جنسی" تعریف کرد و آنچه در این نشست مورد نظر است نگرش منفی به جنسیت از جمله دوری گزیدن از عفاف می باشد و عفاف گریزی یعنی توصیه یا تجویز به دوری از عفاف در راستای اهداف مختلف شخصی یا اجتماعی." این استاد پژوهشگر، جریان فمنسیت را یکی از طرفداران جنسی زدگی معرفی کرد و ابراز داشت: فمنیست که از دهه ۷۰-۸۰ بسیار اوج گرفت و در زمینه هنر مترجم هستند زنانگی برای آنها بسیار مهم است، باحجاب و عفاف در تقابل هستند و حتی عده ای با مادرشدن زنان هم مخالف هستند.
تعریف جنس زدگی
جنسیزدگی را می توان رفتارهای پرخطر جنسی، شی انگاری جنسی، فنآوری جنسی، قوانین جنسی و آزادی جنسی تعریف کرد. و آنچه در این نشست مورد نظر است نگرش منفی به جنسیت از جمله دوری گزیدن از عفاف میباشد و عفاف گریزی یعنی توصیه یا تجویز به دوری از عفاف در راستای اهداف مختلف شخصی یا اجتماعی.
این استاد پژوهشگر، جریان فمینیست را یکی از طرفداران جنسیزدگی معرفی کرد و ابراز داشت: فمینیست که از دهه ۷۰-۸۰ بسیار اوج گرفت و در زمینه هنر مترجم هستند زنانگی برای آنها بسیار مهم است، با حجاب و عفاف در تقابل هستند و حتی عده ای با مادرشدن زنان هم مخالف هستند. وی بشری المتوکل را یکی از هنرمندانی معرفی کرد که نگاه منفی به جنسیت دارد و گفت: بشری المتوکل، عکسی دارد که از یک مجموعه اسلایدها تشکیل شده است و در هر اسلاید خانوادهای را نشان میدهد که مادر با حجاب آن، در حال محو شدن است و در اسلاید آخر مادر کاملا محو میشود. این عکس در واقع حاوی این پیام منفی است که سرانجامِ خانم با حجاب محو شدن است.
تأثیر گذاری رسانه
خندقی در تاثیر گذاری رسانه گفت: یکی از کارهای رسانه، تقلیل یا تنزیل مفاهیم است مثل سریال حضرت یوسف که با آرایشهای فراوان و... مفهوم اصلی و والای فرهنگ قرآنی را تحت تاثیر قرار داد و تقلیل داد. آقای خندقی؛ برای انجام کارهای رسانهای در عرصه مفاهیم متعالی، ساخت کارهای نمادین را توصیه کرد تا از آسیب تقلیل جلوگیری شود. وی درتوضیح این طرح اذعان داشت: بهترین کار رسانه ای برای مفاهیم دینی، ساخت کارهای نمادین است نه این که خود داستان دینی عینا به تصویر کشیده شود مثل فیلم "روز واقعه" که ماجرای عاشورا را از زبان یک مسیحی به تصویر کشیده است.
وی گفت: انتظار می رود پایاننامه حوزویان و اساتید به این سمت برود زیرا کار رسانهای قوی، باید پشتوانه پژوهش و نویسندهای قوی داشته باشد یکی از سریالهای خارجی که خوب توانسته است مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد و بسیار موفق است بیست نویسنده دارد. خندقی ادامه داد: کار رسانه نوعی ارائه سبک زندگی است، آدلر می گوید: هر انسانی برای زندگی خود "طرح های ذهنی" دارد که سعی میکند برای این طرح یک "راه تحقق" پیدا کند و "سبک زندگی"، شیوه حاکم بر راههای تحقق طرحهای زندگی است. استاد این نشست تخصصی در ادامه چهار سبک زندگی رایج در جهان را معرفی کرد که رسانهها هم در حال انتقال آنها هستند و در ادامه تصریح کرد: سبک زندگی لذت جویانه(لذت مادی)، سبک زندگی ماجراجویانه، سبک زندگی فردگرایانه و سبک زندگی هنجار شکنانه، مشهورترین سبکهای زندگی رایج در جهان هستندکه بیشترین سبک زندگی مورد توجه، سبک لذت جویانه است.
وی در پاسخ این سوال که "آیا می توان رسانه را دینی کرد؟ با توجه به این که مخاطب محور است.گفت: بله، حتما می شود ولی در ابتدا نیاز به کار نظری و پژوهشی دارد.
خندقی، "بینش"، "گرایش" و "کنش" را سه ساحت وجودی انسان برشمرد و گفت: برای فرایند تبدیل بینش به کنش و رفتار باید جنبه احساسی، عاطفی و گرایشی را نادیده نگرفت بینش زمانی تبدیل به رفتار میشود که گرایش ایجاد شود و رسانه در بعد ایجاد گرایش بسیار موثر است.
مدیر هیئت اندیشهورز هنر و رسانه حوزه علمیه خراسان، چهار مولفه "شخصیت فردی مخاطب" "شخصیت اجتماعی مخاطب"، "عناصر متنی" و "عنصر تجربه" را در فرایند تاثیر گذاری رسانه، نقش آفرین دانست و اذعان کرد: برای تاثیرگذاری رسانه باید توجه کرد مخاطب رسانه از نظر سن، گرایش، جنسیت و ... چه کسی است؟ علاوه بر آن شخصیت اجتماعی مخاطب نیز از نظر اقتصادی، نوع روابط خانوادگی و...باید مد نظر قرار گیرد. وی، "کافههای" موجود در سطح کشور را یکی از رسانه های تاثیر گذار بر سبک زندگی دانست و گفت: متاسفانه در برخی از این کافه ها، کار هایی انجام میشود که با سبک زندگی اسلامی در تضاد است.
نقش رسانهها
خندقی در زمینه نقش رسانهها گفت: رسانه دو نقش شناختی و عاطفی دارد یعنی میتواند یک سری شناختها را القا کند و در عین حال به تحریک احساسات مخاطب هم بپردازد اگر رسانهای نتواند به صورت احساسی و شناختی مخاطب را درگیر کند باخته است. ایشان با بیان اینکه قرآن یکی از رسانههای قوی است که با هوشمندی مباحث شناختی خود را منتقل میکند؛ افزود: رسانه در بعد شناختی میتواند به انتقال دانش عملی، انتقال دانش گزارهای، آشنایی مخاطب با امور مختلف، براندازی، بازنمایی و ارائه داستان و روایتها نقش آفرین باشد.
خندقی، فرایند عاطفی رسانه را در قالب درگیری فعال احساسی، پرورش عاطفی، همزاد پنداری و شکلدهی عواطف و احساسات برشمرد. و در ادامه سینما، شبکههای مجازی، موسیقی و تصویر را جزء رسانههای رایج ایران دانست. استاد این نشست در پایان به ارائه پیشنهاداتی پرداخت و گفت: برای استفاده از فرصت رسانه و کاهش آسیبهای آن باید پژوهشهای بنیادی در باب فرایند تاثیر و پژوهشهای کاربردی در زمینه بازیابی مسائل انجام شود، سواد رسانه افزایش یابد، وساطت فعال ایجاد گردد، به پرورش فعال رسانه و تولیدات رسانهای توجه شود.