زنان در آثار تهمینه میلانی
سینما هنر شاخص قرن بیستم است و به عنوان رسانه نسبتاً جدیدی است که بـه عنوان هنـر هفـتم یـاد مـیشود و وسیلهای است که در آن واحد، پیامهای یکسانی را بـرای تعـداد زیـادی از افـراد ارسـال مــیدارد. هـدف کلی این پژوهش شناخت جایگاه اجتماعی زنان در آثار تهمینه میلانی میباشد. ابزارهـای پـژوهش، فــیشبـرداری و مصاحبه بوده که دادههای جمعآوری شده از طریق تحلیل محتـوا بـه کمیـت درآمـده و مـورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. نتایج این پژوهش نشان داد زنان از نظـر درآمـد و تحصـیلات، اسـتفاده از محصولات فرهنگی، کسب مـهارتهـای فردی در رتبه بالایی قرار دارند و دارای شبکه اجتماعی قوی مـیباشند و در مقابل خشونتهای اعمال شده سکوت نمیکنند و دست به واکنشهای گوناگون میزنند.
چکیده
واژههای کلیدی
زن، سـینما، تـهمینه میلانی، جایگاه اجتماعی.
گزارش از مقاله
نویسنده در این مقاله به دنبال یافتن پاسخ این پرسش است که «زنان در آثار تهمینه میلانی چه جایگاهی دارند؟» منظور از جایگاه اجتماعی زنان در این پژوهش، تـحصیلات، شـغل، سن، درآمد، خشونت خانگی تحمیل شده بر زنان و واکنش آنها در مقابل خشونت، فـعالیتهـای زنان، مهارتهای فردی و میزان استفاده آنان از محصولات فرهنگی و شناخت شبکه روابط اجتماعیشان میباشد.
نویسنده ابتدا به تـعریف مـتغیرها و پیشینه پژوهش، چارچوب نظری و روش پژوهش میپردازد، سپس یافتههای پژوهش را که حاصل بررسی هفت فیلم تهمینه میلانی است، در قالب جداولی تفسیر مینماید.
یافتههای حاصل از بررسی هفت فیلم تهمینه میلانی
- جدول شماره ١: شناخت جایگاه اجتماعی زنان از نظر درآمد و تحصیلات در آثار تهمینه میلانی:
دادههای مندرج در جدول شماره ١ نشان مـیدهـد در رابطه بـا شـناخت جایگـاه اجتمـاعی زنان از نظر درآمد در جامعه مورد مطالعه میتوان عنوان نمود که از تعداد ١٥ نفر نمونـه آمـاری، بیشـترین فراوانی به عبارتی نما یا مد مربوط به ٨ نفر از زنانی مـیباشد کـه داری درآمـد بـالایی مـیباشـند و کمتـرین فراوانی متعلق به یک نفر که درآمد آن نامعلوم میباشد. بیشترین فراوانی در زمینه تحصیلات هم مربـوط به ٨ نفر از زنان میباشد که تـحصیلات شـان " لیسانس " بوده و کمترین فراوانی متعلق به یک نفر است کـه " دیپلم " دارد.
دادههای مندرج در جدول شـماره ٢ نـشان مـیدهد در رابطه با شناخت جایگاه اجتماعی زنان از نظر شبکه روابط اجتماعی شخصیتهای زن در جامعه مورد مطالعه، از تعداد٣٥٠ مورد نمونه آماری، بـیشترین فـراوانی بـه عبارتی نما یا مد مربوط به روابط اجتماعی بـا دوسـتان با ١٨٠ مورد بوده و کمترین فراوانی آن ها با ٦ مورد در قسمت شبکه روابط اجتماعی با همسایهها میباشد. در رابطه بـا شـناخت جـایگاه اجتماعی زنان از نظر فعالیت شخصیتهای زن در جامعه مورد مـطالعه میتـوان عنـوان نمود که از تعداد ١٥ نفر نمونه آماری بیشترین فراوانی به عبارتی نما یا مد مربوط به ٤٤ مـرتبه فـعالیت خـانگی بوده و کمترین فراوانی، ١٠ مرتبه در زمینه فعالیت سیاسی یکی از زنان است.
- جـدول شـماره ٣: شناخت جایگاه اجتماعی زنان از نظر مهارتهای فردی و استفاده از محصولات فرهنگی:
دادههای مندرج در جدول شماره ٣ در رابطه با شناخت جایگاه اجتماعی زنان از مـهارتهـای فردی، بیشترین فراوانی مربوط به مهارت زنان در زمینه " رانندگی " میباشد که معادل بـا ٤٠ مـرتبه و کـمترین فراوانی مربوط به مهارت زنان در زمینه " خیاطی و سرودن شعر " میباشد. درباره استفاده از مـحصولات فـرهنگی بیشترین فراوانی استفاده از کتاب با ١٩ مرتبه و کمترین فراوانی مربوط به استفاده از اینترنت بـا یک مـورد مـیباشد.
نتیجهگیری
نویسنده در نتیجه مقاله، بعد از این که نتایج جداول مربوط به جایگاه اجتماعی زنان را در آثار مورد بررسی، به صورت خلاصه بیان میکند؛ به این نکته اشاره میکند که زنان در فیلمهای تهمینه میلانی به صورت تک بعدی عمل نمیکنند و بیشترشان در کنار وظایفی که به عنوان همسر و مادر دارنـد در فـعالیتهای حرفهای - سیاسی و اجتماعی هم مشارکت دارند. یافـتههـای این قسمت با برچسبی که به عنوان فمینیست بر فیلمساز زده شده مغایرت دارد؛ چون فمینیستها با کار خـانگی بـدون دسـتمزد مخالف هستند در حالی که بیشترین فعالیت زنان در این فیلمها کـار خانگی با ٤٤ مورد و فعالیتهای تربیتی با فرزندان و رسیدگی به امور آنان بوده و انجام فعالیتهای حرفهای، سـیاسی و اجـتماعی در اولویتهـای بعدی قرار گرفته است.
بنابراین میتوان نتیجه گرفت برای داشـتن پایگـاه اجتماعی مناسب نیاز نیست که از انجام فعالیتهای خانگی و فعالیتهای تربیتی با فرزندان و رسیدگی بـه امـور آنـان سر بار زد؛ بلکه در کنار فعالیتهای حرفهای و اجتماعی میتوان به امـور خانواده هـم رسیدگی کرد و کارگردان این آثار برای حفظ روابط خانوادگی اهمیت زیادی قائل است و نوع نگاهی کـه بـه زن دارد خـارج از چهارچوب خانوادگی و انجام فعالیتهای سنتی زنان نیست.
منبع
- نویسندگان: مریم مهدیلو؛ خلیل میرزایی؛ افسانه وارستهفر؛ مجله پژوهش اجتماعی، تابستان 1397، شماره 39، صفحات 117 تا 134.
- لینک فصلنامه پژوهش اجتماعی
- لینک نورمگز