زن و خانواده در قانون اساسی بلژیک

زن و خانواده در قانون اساسی بلژیک؛ مباحث مرتبط با حوزه زن و خانواده در قانون اساسی کشور بلژیک.

از آنجا که زن و خانواده، دو رکن اصلی جامعه بوده و نقش اساسی آنها در رشد و تعالی انسان غیر قابل انکار است، امروزه، توجه به مباحث مرتبط با حوزه زن و خانواده در سراسر دنیا حائز اهمیت است. از جمله مواردی که در آنها می‌توان میزان توجه به این مسأله را در کشورهای مختلف بررسی کرد، قوانین اساسی آن کشورهاست. در قانون اساسی کشور بلژیک، مصوب1831م و آخرین اصلاح آن در سال2014م نیز در این حوزه، مباحث برابری، عدم تبعیض، آزادی شخصی، شرط ازدواج مدنی، حریم خصوصی، حقوق کودکان و آموزش و پرورش مطرح شده است.

معرفی کشور بلژیک

بلژیک کشوری اروپایی -در شمال غرب اروپا- است.پایتخت آن بروکسل و وسعت آن ۳۰،۵۰۷ کیلومتر مربع است.همسایگان این کشور هلند، آلمان، لوکزامبورگ، فرانسه و دریای شمال هستند.جمعیت بلژیک۱۰٬۵۸۴٬۵۳۴ نفر و شهرهای مهم آن بندر آئورس و لی‌یژ است. حدود ۸۶٪ از کل جمعیت بلژیک، دارای ملیت بلژیکی هستند.به ترتیب ۹٪ ایتالیایی، مراکشی، فرانسوی، ترکی یا هلندی هستند و ۵٪ دیگر را ملیت‌های دیگر تشکیل می‌دهند.

پیشینه‌ی قانون اساسی بلژیک

کشور بلژیک با تکیه بر روش نمایندگی، دارای نظام مشروطه سلطنتی است.قانون اساسی هفت فوریه ۱۸۳۱م، منبع قواعد بنیادین مربوط به سازمان دولت و چگونگی کارکرد نهادهای سیاسی، به ویژه قوای اجرایی، قضایی و تقنینی، حقوق و آزادی‌ها است.ساز و کار بازنگری قانون اساسی بسیار پیچیده است.بازنگری در قانون اساسی بلژیک، تنها سه بار در ۱۵۰ سال نخست، انجام شده اما با بروز موج استقلال طلبی توسط دو گروه فرهنگی-زبانی تشکیل دهنده این کشور (هلندی زبان ها و فرانسوی زبان ها) از بعد از سال ۱۹۷۰م، بازنگری‌های متعدد در قانون اساسی صورت گرفته است که آخرین آن مربوط به سال 2014م است.مطابق ماده نخست قانون اساسی، امروزه بلژیک، دولتی فدرال است.سه جامعه فلاماند، فرانسوی‌تبار و آلمانی‌تبار، این دولت-کشور را تشکیل می‌دهند.برای تضمین برتری قانون اساسی در نظام پادشاهی بلژیک، نهاد خاصی به عنوان دیوان قانون اساسی تشکیل شده است.

اصول مرتبط با حوزه زن و خانواده

برابری

• اصل10
• قسمت3

در قانون اساسی کشور، برابری زن و مرد تضمین شده است.

عدم تبعیض

• اصل11
• قانون یا قانون فدرال، تضمین می‌کند که زنان و مردان می‌توانند به طور مساوی از حقوق و آزادی‌های خود استفاده نموده و به ویژه در دسترسی به احکام انتخابی و عمومی، برابری آنها را ترویج می‌کند.
• اعضای شورای وزیران و دولت های جوامع و مناطق، هم زنان و هم مردان هستند.
• قانون یا قانون فدرال، حق حضور زنان و مردان در نمایندگی‌های دائمی شوراهای استانی، دانشکده‌های اعضای شهرداری و انجمن شهر، شوراها و کمیته‌های دائمی مراکز عمومی رفاه اجتماعی و همچنین حق حضور آنان به عنوان مدیران اجرایی هر ارگان بین استانی، فراشهری، بین شهری یا درون شهری را به رسمیت می‌شناسد.

آزادی شخصی

• اصل12

مطابق قانون، آزادی فردی تضمین شده است.

شرط ازدواج مدنی

• اصل21

ازدواج مدنی باید همیشه مقدم بر سایر مراسمات ازدواج باشد، جدای از استثناهایی که در صورت نیاز توسط قانون تعیین می‌شود.

حریم خصوصی

• اصل22

حریم شخصی

هر کس حق دارد به زندگی خصوصی و خانوادگی خود احترام بگذارد، مگر در موارد و شرایطی که قانون تعیین می‌کند.

حقوق کودکان

هر کودکی حق دارد به تمامیت اخلاقی، جسمی، ذهنی و جنسی او احترام گذاشته شود.حق هر کودکی(اعم از دختر یا پسر) اهمیت دادن به ابراز نظرات موثر خود در تمام موارد متناسب با سن و بلوغ او است.بهره مندی از تدابیر و امکاناتی که باعث رشد می شود، حق هر کودکی است.در تمام تصمیمات مربوط به کودکان، منافع کودک یکی از ملاحظات اولیه است.قانون یا قانون فدرال، موارد ذکر شده از حقوق کودک را تضمین می‌کند.

آموزش و پرورش

• اصل24
• بند4

همه دانش آموزان یا دانشجویان، والدین، کارکنان آموزشی یا مؤسسات در برابر قانون یا قانون فدراسیون برابر هستند.

عدم تبعیض

• اصل131

قانون تدابیری برای جلوگیری از همه اشکال تبعیض که به دلایل ایدئولوژیک یا فلسفی طراحی شده است، تعیین می‌کند.

منابع

• اصلاح شده قانون اساسی بلژیک در سال 2019؛ وب سایت constituteproject. تاریخ بازدید: 9بهمن 1401ش.
• گرجی ازندریانی، علی اکبر؛ گذری بر دیوان قانون اساسی بلژیك؛ مجله راهبرد، شماره50، سال18، بهار1388،صص20-5. تاریخ بازدید: 9 بهمن 1401ش.
• مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، قوانین و مقررات، قانون اساسی ایرلند(انگلیسی)، تاریخ بازدید: 21دی1401ش.
• واژه بلژیک، در وب سایت ویکی شیعه، تاریخ بازدید: 23دی 1401ش.