زینا انور

از ویکی‌جنسیت
زینا انور
اطلاعات شخصی
زاده جوهور؛ مالزی
مکتب فمنیسم اسلامی
خدمات
دین اسلام
خدمات تشکیل موسسه « خواهران در اسلام»

زینا انور؛ فعال حقوق زنان و فمینیست مسلمان مالزیایی .

زینا انور به کرات تاکید کرده‌است؛ «می‌خواھم مسلمان باشم، ھم مسلمان و ھم فمنيست و من تناقضی در آن نمی‌بينم». انور از بنیان‌گذاران موسسه «خواهران در اسلام» است. این موسسه به دنبال حمایت از برابری و عدالت برای زنان، بحث در مورد لباس و عفت، حق سرپرستی، زنان به عنوان قاضی، آزادی‌های اساسی در اسلام، ارتداد و آزادی در دین است. وی هم‌چنین مدیر پروژه «مساوات» برای (برابری در خانواده) است. زینا انور قبل از کناره‌گیری از قدرت، بیش از دو دهه رئیس سازمان جامعه مدنی خواهران در اسلام بود. در سال 2013م وی توسط موزه بین المللی زنان به عنوان یکی از 10 زن مسلمان تأثیرگذار معرفی شد.

زندگی‌نامه

زینا انور در جوهور یکی از ایالات کشور مالزی متولد شده‌ است، پدرش حاجی انور بن عبدالملک عضو سازمان UMNO یا سازمان ملی مالزی و مادرش، سعودا عبدالله، زنی خانه‌دار بود. در سال 1997، پدرش دو هفته قبل از صدمین سالگرد تولد و مادرش یک سال بعد درگذشت.[۱]

خواهر بزرگتر او تان سری داتوک، رئیس کمیسیون اوراق بهادار مالزی است. برادر کوچکتر وی احمد زکی انور هنرمند مشهور مالزیایی است.[۲]زینا در جوهور بهرو تحصیل کرده‌است. موضوعات مورد علاقه وی زبان و ادبیات انگلیسی است.[۳]

دیدگاه

زیناانور، از بنیان گذاران موسسه "خواهران در اسلام" و از موسسین "مساوات" است. زینا انور برای برابری و عدالت فمنیستی در خانواده‌های مسلمان تلاش می کند. این موسسه با برنامه‌های آموزشی خود به دنبال ایجاد چند صدایی یا پلورالیزم دینی در میان زنان مسلمان است. "خواهران در اسلام" در راستای ایجاد تکثر در تفاسیر اسلام فعالیت کرده و با برنامه‌های مطالعاتی و مباحثات مختلف با مقامات محلی و بین المللی توانسته مشخص کند که چه ایده‌هایی را دنبال و در جهت قانونی ساختن این ایده‌ها تلاش می‌کنند. [۴]

زینا انور قبل از تاسیس خواهران مسلمان، یک گروه مطالعاتی برای تحلیل اهمیت قانون‌گذاری در مورد خشونت خانگی و نقش اسلام در تسلیم و تبعیت زنان در مالزی تشکیل داده بود. انور می‌دانست که او و همکارانش تنها کسانی نیستند که باور داشتند اسلام می‌تواند حامی آرمان‌های فمنیستی باشد: «دلیل آنکه من در این جنبش درگیر شدم این بود که حقیقتاً از بی‌عدالتی به نام خدا عصبانی بودم. برای من، ترک اسلام یا نادیده گرفتن اسلام ابدا مسئله‌ای نیست. من فکر می‌کنم برای همه‌ ما که از آغاز شکل‌گیری خواهران مسلمان حضور داشته‌ایم، دغدغه آن بود که چرا اسلام برای توجیه خشونت خانگی، سرکوب و تبعیض، مورد استفاده واقع می‌شود.» [۵]

وی اعتقاد دارد: «حتی اگر ما ملا نباشیم، به عنوان شهروندان یک جامعه دمکراتیک می‌توانیم سخن بگوییم و اگر دین به صورت منبعی برای حقوق یا سیاست عمومی مورد استفاده واقع شود هر شهروندی حق دارد در مورد دین و قوانین مبتنی بر اصول مذهبی سخن بگوید.»[۶]

انور بر این باور نیست که زنان باید میان مسلمان بودن و فمینیست بودن یکی را انتخاب کنند؛ بلکه به دنبال پذیرش این دو با هم یا انتخاب فمنیست است و در این باره می‌گوید: «من می‌خواهم ... هم یک مسلمان و هم یک فمینیست باشم، و هیچ تناقضی در اینجا نمی‌بینم. به همین دلیل است که تصمیم گرفتم حقیقتاً متن دینی را بخوانم تا ببینم کجا توجیه تبعیض علیه زنان در متن وجود دارد. و کل فرایند بازگشت دوباره به متن به عنوان یک فمینیست با این پرسش‌ها در ذهن، جهانی تازه و درکی تازه را در برابر من گشود و نیز درک مردم را که قران در مورد عدالت، همدردی و بخشش سخن می‌گوید، در مورد این که زنان و مردان قیم و... محافظ یکدیگر هستند. ».[۷]

وجه تمایز اسلام خانم انور با اسلام واقعی این است که، اسلام اصولا با مساوات موافق نیست بلکه بر مساوات و عدالت تاکید می‌کند. و تکلیف هر کس را با توجه به ظرفیت‌های و کار ویژه‌ه‌ای تعریف شده متناسب با ساختار وجودی خود او و تکلیف خواسته شده بر اساس طاقت نفس فرد تعریف می‌کند. در اسلام لزوماً هیچ برتری در ماموریت‌های مرد بر زن و یا بر عکس نیست. لذا هر کس بر اساس طبیعت و خلقت به کارویژه‌های خود بپردازد، دارای ارزش است.[۸]

این در حالی است که، طرفداران فمنیست اسلامی در میان خود نحله‌های فمنیست نیز با انتقادهای جدی روبه رو هستند. برخی از مخالفان اندیشه‌های پست مدرنیستی، فمنیسم اسلامی را زن‌باوری پوپولیستی (عوام‌زده) لقب داده‌اند که با طرح نسبیت‌گرایی فرهنگی، از قبول ایده‌های جهانی در مورد زنان طفره می‌رود و در پی تبدیل شکلی از مردسالاری به شکل دیگری از مردسالاری است. هم‌چنین آن‌ها را متهم می‌کنند که خواهان ارتقای حقوق زنان و ایده‌های تساوی‌طلبانه در چارچوب حفظ نظام اسلامی‌اند در حالی‌که اسلام را مخالف با حقوق و هویت زنان می‌دانند. به زعم آنها با تفسیر زن‌مدارانه از متون اسلامی نمیتوان بر ماهیت زن‌ستیز دین اسلام سرپوش گذاشت. [۹]

جوایز

در سال 2013 وی توسط موزه بین المللی زنان به عنوان یکی از 10 زن مسلمان تأثیرگذار برگزیده شد.[۱۰]

پانویس

منابع

  • ((مصاحبه سایت توانا با خانم زینا انور))، سایت بالاترین، تاریخ بازدید: 10 تیر 1401ش
  • ((Zainah Anwar))،ویکی پدیا انگلیسی، تاریخ بازدید: 10 تیر 1401ش
  • ((خواهران مسلمان: محافظت از حقوق زنان در مالزی))،سايت توانا، تاریخ درج مطلب: چهارشنبه 28 اردیبهشت 1390،تاریخ بازدید 10تیر 1401ش
  • ((گفتگو توانا با زینا انور))، در SoundCloud، تاریخ بازدید: 10 تیر 1401ش
  • حسین زاده، ابوالحسن، عباسیان، حسین،(( نقد و بررسی مبانی فکری و شاخصه‌های فمنیست اسلامی))، فصلنامه علمی – پژوهشی انسان پژوهی دینی، سال12، ش34 ف، پاییز و زمستان 1394ش