سلامت روان جوانان
این مقاله به یكی از مهمترین عوامل فشارهای روانی و استرسهای رو به افزایش در دنیای امروز كه گریبانگیر بسیاری از جوانان است، که عدم ازدواج به موقع آنان است. می پردازد.ازدواج یك امر طبیعی و فطری و یكی از نیازهای ناگزیر بشر است ، این پژوهش نشان میدهد دختران و پسران جوان، درفراز و نشیب زندگی، به محیطی امن و پایگاهی عاطفی نیازمندند و بهترین فردی را كه می توانند برای تأمین این نیاز، برگزینند، همسر است. این مقاله ازدواج به موقع و تشکیل خانواده و آثار آن بر سلامت روان جوانان و تاثیر مستقیم و غیر مستقیم آن بر سلامت جامعه را نشان میدهد.
گزارش مقاله
نقش ازدواج و تشكیل خانواده در سلامت جامعه
ازدواج و تشكیل خانواده، نقش مهمی در تدكیه و بقای جامعه دارد و تلاش در جهت استحكام آن، زمینه را برای سلامت اخلاقی و سعادت عمومی جامعه فراهم می سازد. چرا كه ازدواج مشروع جلوی بی بند و باری، هرج و مرج و آشفتگیهای جنسی را میگیرد و پسران و دختران جوان را وا میدارد كه در چارچوب قواعد و اصول مشخصی، به زندگی اجتماعی تن دردهند.
ازدواج و تشكیل خانواده برای انسانها یك نیاز طبیعی است كه از فطرت و آفرینش ویژهی آنان سرچشمه میگیرد و نباید آن را یك قرار داد متعارف اجتماعی تلقی نمود كه درصورت عدم تحقق آن، آسیبی به نظام اجتماعی وارد نمیشود؛ بلكه برعكس، هرگونه آسیب به این بنیان مقدس ، پیامدهایی را در تحول ساختار كلی جامعه و نظام ارزشی و فرهنگی آن به دنبال دارد. خانواده از آن رو كه زیربنا و ریشهی همهی نهادهای اجتماعی است، قدرت مندترین كانون اثر گذاری و مؤثرترین مركز برای سامان دهی یا نابسامانی اجتماع و عامل تشكل و سیستم دهی به جامعه است.
هر گونه تغییر مثبت یا منفی در خانواده، در جامعهی بزرگ انسانها تأثیر مستقیم و مؤثر دارد. ثبات یا بی ثباتی خانواده، مستقیماً برثبات یا بیثباتی جامعه تأثیر گذار است. جوامعی كه در آن ارزشها در خانواده متزلزل گردد، بیشك ارزشهای اخلاقی در جامعهی كلان سقوط خواهد كرد. خانواده و جامعه آنچنان به هم وابستهاند كه فرآیندهای اساسی اجتماعی بدون حضور خانواده، شكل واقعی خود را پیدا نخواهد كرد.
فرایندهایی چون همكاری، سبقت جویی ، ستیزه جویی، همانند سازی ، سازش ، فرمانروایی ، سلطه پذیری و ... همه وهمه ریشه در خانواده دارند؛ و این مورد تأیید جامعه شناسان و روان شناسان اجتماعی است. پایه و مبنای شرافت انسانی ، خود خواهی و خود مداری ، پذیرش انحراف ، سرقت ، تقلب و... همگی نشأت گرفته از خانواده است و این ، مورد تأیید جرم شناسان و آسیب شناسان اجتماعی است. و بالاخره ریشههای اساسی رشد یا پس افتادگی اجتماعی، صعودها و سقوط ها، سامان داری یا نابسامانیهای اجتماعی و ... را باید در خانواده جست وجو كرد.
بیشتر حركتهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی از خانواده آغاز شده و درجامعه موج آفرینی میكنند. برهمین اساس، همهی ادیان الهی به ویژه اسلام ، خانواده را مؤثرترین راه برای هر گونه تغییر و تحول در بافت فرهنگی و اجتماعی جامعه میدانند. زیرا از یك سو خانواده، خود مركز تعامل و تأثیر متقابل افراد بر روی هم است و تجربیات و آگاهیهای فرد در خانواده، در شكل دهی نقش اجتماعی او بیشترین تأثیر را دارد. و از سوی دیگر، هركدام از افراد خانواده، پس از ورود به جامعه، درهم فرو می روند.
و بر یكدیگر تأثیر متقابل گذارده ، آرمانها و عقایدشان درهم میآمیزد و حاصل این فعل و انفعالات به صورت یك طرز فكر، یك اندیشهی اجتماعی و در نها یت به شكل یك سیستم فرهنگی درمی آید. واضح است اگر خانواده از سلامت كافی برخوردار نباشد ، افراد بیمارگونهی خانواده نیز پس از ورود به جامعه و كنش متقابل اجتماعی با سایرین، بیماری خویش را به دیگران سرایت داده، ساختار جامعه را از هم فرو می پاشند؛ و گاهی ممكن است یك رفتار نامعقول و غیرمعقول اجتماعی، در اثرهمین تعاملات به صورت یك رفتار پسندیده، در جامعه ظهور كند. همین طور اگر خانوادههای یك جامعه، بهنجار و متعادل باشند، جامعه نیز از سلامت واقعی بر خوردار خواهد بود.
اهمیت تشکیل خانواده از دیدگاه اسلام
اسلام نیز كارخود را از خانواده شروع كرده است. چنانكه پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله تبلیغ علنی خود را در آغاز رسالت، از خانواده و عشیره اش آغاز كرد و در تداوم آن، كار تبلیغ و توسعهی جامعهی اسلامی را از درون خانوادهی خویش و با تربیت انسانهایی وارسته چون فاطمهی زهرا، امام حسن و امام حسینعلیهم السلام ادامه داد. و به این ترتیب هر كدام از ائمه اطهار علیهم السلام نیز، قبل از هراقدام ، از خانوادهی خود شروع كردند.
با اندك تأملی درسیرهی آن بزرگواران در نحوهی ازدواج، تربیت فرزند، نوع ارتباط با همسر و فرزندان و همچنین وصایا و سفارشات آنها به اهل بیت خود، به خوبی در مییابیم كه این بزرگ مردان تا چه اندازه به اهمیت خانواده و تأثیر غیرقابل تردید آن برجامعه عنایت داشته اند. البته ناگفته نماند، در سلامت یا فساد جامعه، نقش دیگر كارگزاران اجتماعی مانند نهادهای مذهبی و وسایل ارتباط جمعی را نمیتوان نادیده گرفت.
اما بنابر پژوهشهای جامعه شناسان و روان شناسان اجتماعی، در این تأثیر گذاری، نهاد خانواده درصد قابل توجهی را به خود اختصاص داده است كه آن را از میان دیگر كارگزاران اجتماعی متمایز می سازد. بنابراین برای تشكیل یك جامعهی آرمانی، تأسیس خانوادههای آرمانی ضرورت دارد و خواستاران جامعهی ایده آل، باید به تشكیل خانوادههای ایده آل بپردازند.
کلمات کلیدی
سلامت روان، جوانان، ازدواج، سلامت جامعه.
منابع
- نویسنده: عباسعلی جهانبانی؛ منبع: فصلنامه بهداشت روان سال ۱۳۸۶شماره.
- لینک پرتال شهرداری فولادشهر
- لینک مگیران