عبدالمجید شرفی
 | |
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| زاده | ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۴۲ (۸۰ سال)صفاقس |
| مکتب | نواندیشان دینی |
| محل سکونت | پاریس |
| سایر مشخصات | |
| آثار | عصری سازی اندیشه دینی،اسلام و مدرنیته.... |
| خدمات | |
| دین | اسلام |
| مذهب | اهل سنت |
| تحصیلات | دکترای ادبیات تونس |
| شغل | اسلام‌شناس، دانشگاهی، نویسنده |
عبدالمجید شرفی؛ منتقد، از نواندیشان دینی تونسی است.
عبدالمجید شرفی نویسنده‌ای است که به نقد رهیافت سنتی از دانش‌های اسلامی هم‌چون کلام، فقه، تفسیر و حدیث می‌پردازد.
وی معتقد است میان ایده‌آل‌ها و واقعیات فاصله زیادی وجود دارد و برای رفع این فاصله، اندیشه اسلامی به طور کلی نیاز به عصری‌سازی دارد و این عصری‌سازی برای فکر اسلامی هم مشروع است و هم ضروری.
شرفی می‌گوید: عرصه‌های زیادی در مدار این عصری‌سازی قرار می‌گیرند که یکی از آنها، «اصول فقه» است. او مراد از عصری‌سازی اصول فقه را بازنگری و تجدیدنظر در آن، براساس بازگشت به روح خطاب قرآنی می‌داند که مفاد آن برابری مسلمانان در خطاب الهی است.
زندگی‌نامه
عبدالمجید شــرفی متفکر تونســی در سال 1942م در شــهر صفاقس به دنیا آمد. او کارشناسی زبان و ادبیات عرب را در ســال 1963م در تونس خواند و برای کارشناســی ارشــد به پاریس رفت. در ســال 1969م کارشناســی ارشد را با رتبه اول به پایان رساند و در سال 1982م دکترایش را از دانشگاه دولتی تونس گرفت.[۱]
شــرفی در ســال‌های 1963-1968م در دبیرســتان درس داد و ســپس در مدرســه عالی معلمان تونس دســتیار شد و سرانجام در سال‌های 1982-1986 به عنوان استاد در این مرکز به تدریس پرداخت.
پس از آن عبدالمجید به دانشگاه مونبه رفت و تا سال 2002 در آنجا به تدریس پرداخت و با سمت استاد فرهنگ عربی و فکر اسلامی بازنشسته شد.[۲]
او در این ســال‌ها علاوه‌بر تدریس، مســئولیت‌های دیگری نیز داشــت که از جمله آنها: ریاســت بخش عربی مدرســه عالی معلمان در ســال 1977م، مدیریت دانشــکده ادبیات و علوم انسانی (1983-1986م)، ریاست کارگــروه اصــلاح برنامه‌هــای عربــی در وزارت تربیــت (1987-1988م)، ریاســت کمیتــه انتخــاب دســتیاران علمی(1990-1991)، ریاست گروه مناظره چهره‌های برتر لغت و ادبیات عرب (1995-1999)، ریاست گروه بازرســان تربیت و اندیشــه اسلامی در دبیرســتان‌ها (1994-1998م)، ریاســت کمیته گزینش اساتید سخنران(2000-2001م ) بود.[۳]
شــرفی از ســال 1999 تــا 2003م صاحــب کرســی ادیــان تطبیقــی دریونســکو بــود. او همچنیــن مدیــر نشــریه «معالــم الحداثه» اســت که انتشــارات دارالجنــوب آن را منتشــر می‌کنــد. ایــن موسســه برخی ازتألیفات شرفی را نیز منتشر کرده است.[۴]
دیدگاه
مسایلی چون آزادی زن و موضع اسلامی از جمله مسائلی است که ذهنیت نویسندگان مسلمان را به خود مشغول داشته است. در حالی‌که پیش از این پیشینه‌ای از آن در میراث اسلامی وجود نداشت. از این رو، نوع رابطه اسلام و تجدد و امکان هماهنگی میان آنها، از مسائل مهم در موضوع زنان در جهان اسلام است. [۵]
تجددگرایان مسلمانی که به مسأله زن پرداختند، با آشنایی با میراث اسلامی و تعالیم تمدن غربی بر سه مؤلفه اساسی تأکید دارند:
- مؤلفه محوری توسعه و به‌خصوص بعد مادی و اقتصادی آن. این ارزش متکفل تفسیر بسیاری از مواضع تجددگرایان در حمایت از فعالیت‌های اجتماعی زنان است.[۶]
- مؤلفه بنیادی برابری زن و مرد. بر اساس این ارزش تجددگرایان به نقد چند‌همسرگزینی مردان و حق اختیار طلاق آنان و تفاوت ارث میان دختر و پسر و دیگر تفاوت‌ها درحقوق مدنی می‌پردازند.
- مؤلفه‌محوری حفظ ذات. بر این اساس نباید برای تغییر عجله کرده و بی‌حساب و بدون در نظر گرفتن همه قیود خود را مطابق الگوی غرب بازسازی کنیم. تجددگرایان براین اساس خود را مروج بی‌قید و شرط افکار غربیان نمی‌دانند؛ بلکه تمدن غربی را تنها الگویی برای تجدیدنظر در منظومه دینی و میراث اسلامی، با نگاه داخلی و با حفظ گوهر اصلی آن می‌پندارند[۷].
شرفی در نتیجه‌گیری آخر کلام خود بیان می‌کند که در دعوت اسلامی جدید در موضوع زن تعارض دیده می‌شود؛ چرا که از سویی در این تعالیم پریشانی روان‌شناختی که خود برخاسته از هرج و مرج در مفاهیم است، دیده می‌شود و از سوی دیگر در آموزه‌های اسلام‌گرایان ـ متجدد و غیرمتجدد ـ دوری از واقعیات عصر کنونی مشهود است [۸].
آثار
- اسلام میان حقیقت و تجلی تاریخی، ترجمه: عبدالله ناصری‌طاهری
- اسلام و مدرنیته،مترجم: مهدی مهریزی
- عصری سازی اندیشه دینی، مترجم: حمید سعیدی‌امجد
- انسان و اسلام سپید: مجموعه مقالاتی از دکتر عبدالمجید شرفی، مترجم: سمیه‌سادات طباطبایی؛ ويراستار: عبدالله ناصری‌طاهری
- مرجعيات الإسلام السياسي
- تحديث الفكر الإسلامي
- الإسلام بين الرسالة والتاريخ
- الوفاء المزدوج لمبادی الدین ولقیم الحداثة
- المسلمون فی عالم عدائی[۹]
پانویس
- ↑ الامنجی الاسود، مترجم:نرگس بهشتی، «زندگی و اندیشه عبدالمجید شرفی»، 1397ش، ص4
- ↑ لامنجی الاسود، مترجم:نرگس بهشتی، «زندگی و اندیشه عبدالمجید شرفی»، 1397ش، ص4
- ↑ لامنجی الاسود، مترجم:نرگس بهشتی، «زندگی و اندیشه عبدالمجید شرفی»، 1397ش، ص4
- ↑ لامنجی الاسود، مترجم:نرگس بهشتی، «زندگی و اندیشه عبدالمجید شرفی»، 1397ش، ص4
- ↑ شرفی، عبدالمجید:«الاسلام و الحداثة »، تونس، دارالتونسیة للنشر، ص 32
- ↑ پزشکی، صورتبندی مطالعات زنان در جهان اسلام (2)، 1384ش
- ↑ شرفی، عبدالمجید:«الاسلام و الحداثة »، تونس، دارالتونسیة للنشر،ص 245-235
- ↑ شرفی، عبدالمجید:«الاسلام و الحداثة »، تونس، دارالتونسیة للنشرص 259-258
- ↑ «عبدالمجید شرفی»، سایت کتابخانه مجازی الفبا
منابع
- لامنجی الاسود، مترجم:نرگس بهشتی، «زندگی و اندیشه عبدالمجید شرفی»، فصلنامه آینه پژوهش، سال 29، شماره 6، 1397ش.
- «عبدالمجید شرفی»، سایت کتابخانه مجازی الفبا، تاریخ بازدید: 17 بهمن 1401ش.
- پزشکی، محمد، صورتبندی مطالعات زنان در جهان اسلام (2)، مطالعات راهبردی زنان، شماره 30، 1384ش.