فاطمیه

فاطمیه ؛ ایام عزادرایِ مظلومیت و شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها توسط شیعیان

فاطمیه اول و دوم ایامی است که در آن مراسم عزاداری مرتبط با مظلومیت و شهادت فرزند پیامبر اکرم، ام ابیها، حضرت زهرا سلام الله علیها در سراسر جهان، توسط شیعیان برگزار می شود. تاریخچه این مراسمات به زمان شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها و عزاداری حضرت علی علیه اسلام بر مظلومیت ایشان می رسد. تا اکنون نیز فاطمیه همواره به شکل گسترده تر از قبل، ادامه داشته است. هدف از برگزاری مراسمات فاطمیه نشر فرهنگ فاطمی می باشد.

فاطمه و فاطمیه

برای درک تاریخچه و هدف از مراسمات فاطمیه، لازم است اشاره ای مختصر به شخصیت فاطمه سلام الله علیها داشته باشیم. پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) صاحب دختری به نام فاطمه سلام الله علیها بودند. ایشان علاقه وافری به فاطمه داشته و کرامت زن در اسلام و مقامات معنوی فاطمه را با بوسیدن دست این بانو به همگان نشان دادند. حضرت فاطمه (س) همچنین به ام ابیها کنیه گرفت و به نقل از منابع شیعه و سنی، سرور زنان عالم بود. فاطمه (س) از مقام عصمت برخوردار بودند و نسل ائمه شیعه تا امام عصر (عج)، به این بانوی بزرگوار تعلق دارد. ایشان بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) به مدت 75 روز ( مناسب با قول فاطمیه اول) و به روایتی دیگر به مدت 95 روز ( مناسب با قول فاطمیه دوم) به حیات خود ادامه داده و سرانجام مظلومانه به شهادت رسیدند. نحوه شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها از موضوعات مهمی است که شیعیان در ایام فاطمیه به آن می پردازند و سوگواری می نمایند.

مفهوم فاطمیه

فاطمیه یک مقطع زمانی است که به ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها (در تقویم مناسبات شیعه) مرتبط می باشد. در میان شیعیان مراسمی بنام دهه فاطمیه وجود دارد. به این شکل که در دو دهه مراسمات عزای دختر پیامبر (ص) برگزار می شود. این دو دهه عبارتند از : 1- دهه اول فاطمیه: از دهم تا بيستم جمادي الاول که بنابر قول 75روز، شهادت آن بانوي بزرگوار در آن واقع شده است. 2- دهه دوم فاطمیه: از اول تا دهم جمادي الثاني که طبق قول 95روز، حضرت زهرا(س) در آن زمان به شهادت رسیدند.

شکل مراسمات فاطمیه

شکل برگزاری مراسمات فاطمیه مانند سایر مراسمات اهل بیت سلام الله علیها با نوحه سرایی و اشک و ماتم و پوشیدن لباس مشکی در مجالس شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها ،تحقق می یابد. طرح حجله، تعزیه خوانی، پخت غذا و پخش نذری، سینه زنی و زنجیر زنی از دیگر اشکال اثبات ارادت نسبت به بانوی اسلام در ایام فاطمیه می باشد. پیاده روی ( گاهی با پای برهنه) به پیشتازی مراجع شیعه از شیوه های دیگر عزاداری برای ایام فاطمیه است. همچنین پخش زنده و سراسری مراسمات فاطمیه توسط رسانه های مختلف (بعنوان مثال مجالس عزاداری که با حضور رهبران انقلاب اسلامی و سران لشگری و کشوری و جمع زیادی از مردم هر ساله برگزار می شود) ؛ شکل دیگری از ابراز ارادت به حضرت زهرا سلام الله علیها در ایام فاطمیه می باشد...

تاریخچه فاطمیه

تاریخچه فاطمیه به تاریخ شهادت این بانوی اسلام بازمی گردد. حضرت علی علیه السلام اولین کسی بود که برای مظلومیت و شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها عزاداری نمود. همچنین امام صادق علیه السلام در مصیبت مادرش حضرت زهرا (س) آنچنان می گریست که صورتش خیس می شد. در ایران بعد از انقلاب اسلامی این مراسمات گستردگی بیشتری را نسبت به قبل از انقلاب داشت. رهبران انقلاب اسلامی همراه با مردم در مراسمات فاطمیه شرکت کرده و بر مصائب وارد شده به فاطمه دختر رسول الله (ص) گریسته و عزادرای می نمایند.

هدف فاطمیه

هدف از برگزاری مراسمات ایام فاطمیه فهم و نشر فرهنگ فاطمی می باشد. همچنین انتشار و ترویج شاخصه های سلوکی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و تبعیت از این بانوی اسلام از اهداف این عزاداری ها می باشد. به طور مثال صدق و صداقت و اخلاص در زندگی از جمله شاخصه های فرهنگ فاطمی می باشد، که عزادارن ایام فاطمیه به آن پایبند خواهند شد. همچنین پرکاری و پرتلاش بودن، زیبایی و پرمغزی در بیان، حقیر دیدن لذت های دنیوی، ایثار و فداکاری برای تحقق اهداف الهی، تسلیم در برابر حکم الهی، پرچمداری حقانیت و پیش بردن زندگی و خانواده در کمال سرافرازی؛ از دیگر شاخصه های فرهنگ فاطمی می باشد. هوشیاری در برابر توطئه های دشمنان و بصیرت نیز از دیگر ویژگی های فرهنگ فاطمی می باشد. رسیدن به این شاخصه ها از جمله اهداف مهم برگزاری مراسمات فاطمیه و ذکر و یاد مصائب بانوی اهل بیت سلام الله علیها می باشد.

پاورقی

• دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی سید علی خامنه ای
• پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی
• خبرگزاری مهر
• خبرگزاری رضوی
• خبرگزاری تسنیم
• خبرگزاری صدا و سیما
• معاونت تبلیغ و امور فرهنگی حوزه های علمیه
• پایگاه فکری، خبری و تحلیلی حوزه و روحانیت
• پایگاه خبری مسجد و مجمع امام حسن مجتبی (ع) سرخه
• ویکی شیعه
• سایت مجمع جهانی شیعه شناسی
• سایت بیتوته
• سایت سلام دنیا
• سایت ستاره