فمینیسم در پژوهشهای حوزوی

شناسه مقاله
نویسنده:نجمه نجف پور
عنوان:بازنمایی فمینیسم در آثار پژوهشگران حوزوی
نام استاد راهنما: دکترمهدی کاظمی
نام داور: دکتر میر موسوی

فهرست مطالب

کلیات:

• الف)طرح موضوع
• ب)دلایل انتخاب موضوع
• ج)نقد ادبیات موضوع

1. رویکرد فلسفی- کلامی
2. رویکرد فقهی- حقوقی
3. رویکرد اجتماعی-تاریخی

• د)سوال اصلی
• ه)سوال‌های فرعی
• و)مفروضات
• ز)فرضیه
• ح)مفاهیم
• ی)سازماندهی تحقیق

فصل اول:

• الف) چارچوب مفهومی و روش
• ب) مقدمه

1. تعریف لغوی واصطلاحی فمینیسم
2. امواج فمینیسم:1- موج اول 2.موج دوم 3-موج سوم
3. مکاتب فمینیسم: 1.لیبرال2.سوسیال- مارکسیست 3.رادیکال
4. مولفه‌های فمینیسم:1- جنس و جنسیت 2-اومانیسم 3-پدرسالاری 4-عدم تفکیک امر خصوصی و عمومی 5-برابری و تفاوت 6-خانواده 7-مادری 8-خواهری 9-سیاست 10-علم 11-آزادی 12-فردگرایی 13-اخلاق14-چندهمسری
5. فمینیسم اسلامی:الف - تعریف ب-مولفه های فمینیسم اسلامی:1. جنس و جنسیت 2.مردسالاری 3.برابری و تفاوت 4.خانواده 5 .مادری 6. جمع گرایی 7.عدالت 8.آزادی 9.چند همسری 10.ازدواج
6. مقایسه فمینیسم اسلامی و غربی و جمع‌بندی

فصل دوم: رویکرد فلسفی و کلامی) 1-مقدمه 2-تعریف رویکرد کلامی 3 -روایت رویکرد فلسفی-کلامی از مولفه های فمینیسم: 1- برابری و تفاوت 2-خانواده 3-فردگرایی 4- تفکیک میان جنس و جنسیت 5-اومانیسم 6 –سکولاریسم 7-مردسالاری 8- هویت 9-اخلاق 10-مادری و جمع بندی

فصل سوم: رویکرد تاریخی-اجتماعی) 1-مقدمه 2-تعریف رویکرد تاریخی-اجتماعی 3-روایت رویکرد تاریخی-اجتماهی از مولفه‌های فمینیسم: 1-خانواده 2-علم 3-برابری 4-تفاوت 5-سیاست 6-مردسالاری و جمع بندی

فصل چهارم: رویکرد فقهی- حقوقی) 1- مقدمه 2- تعریف رویکرد فقهی- حقوقی 3- روایت رویکرد فقهی-حقوقی از مولفه‌های فمینیسم: 1-برابری و تفاوت 2-فردگرایی 3-هویت 4-چندهمسری 5-سیاست 6-خانواده 7-اخلاق 8-مردسالاری 9- عدالت 10- خانواده و جمع بندی

نتیجه‌گیری

منابع

چکیده

در این پایان‌‏نامه تحت عنوان بازنمایی فمینیسم در آثار پژوهشگران حوزوی تلاش شده است با توجه به آثار پژوهشگران در سه رویکرد فلسفی- کلامی، فقهی- حقوقی و تاریخی- اجتماعی مولفه‏‌های فمینیسم از دیدگاه آنان مورد بررسی قرار گیرد. با وجود اینکه موضوع زنان و فمینیسم در جامعه‌ی امروز یکی از مسائل مهم می‍‌‌‏باشد اما متاسفانه کتاب‏‌ها و پژوهش‌‏‍هایی درباره‌ی فمینیسم از این منظر نوشته نشده است. لذا در این پایان‏‌نامه با ایجاد شناخت نسبت به فمینیسم و مولفه‏‌های آن و همچنین مقایسه فمینیسم در غرب و در جهان اسلام، سعی در ایجاد شناخت این مولفه‏‌ها در آثار پژوهشگران حوزوی نیز داشتیم و به دنبال یافتن پاسخ به این سوال بودیم که پژوهشگران حوزوی دارای رویکردهای مختلف در آثار خود، چگونه گفتمان فمینیستی را بازنمایی کرده‌اند؟ و در نهایت نتیجه‌ای که گرفته شد این است؛، رویکرد فلسفی- کلامی مولفه‏‌های فمینیسم را نمی‏‌پذیرد و آن‌‏ها را غیر قابل قبول می‏‌داند در حالیکه دو رویکرد فقهی- حقوقی و تاریخی- اجتماعی با وجود رد مولفه‌های فمینیسم تا حدودی از آن‌ها تاثیر می‏‌پذیرند و برای رسیدن به خواسته‏‌های خود سعی در بازتولید و بازنگری متون دارند.

کلیدواژه‌ها

فمینیسم، پژوهشگران حوزوی، رویکرد فلسفی- کلامی، رویکرد فقهی- حقوقی، رویکرد تاریخی- اجتماعی، بازنمایی

گزارش پایان‌نامه

فمینیسم امروزه به عنوان جنبشی نوظهور طرفداران و منتقدان زیادی را به سمت خود کشیده است. واژه‌ای فرانسوی که تعریف دقیقی از خود بر جای نگذاشته است. فمینیسم بعنوان پدیده‌ای نوظهور سه موج را پشت سر گذاشته که هر دوره از آن تحت تاثیر عقاید خاص خود می‌باشد. جریان فمینیسم شامل سه مکتب بنیادین لیبرال، سوسیال-مارکسیست و رادیکال است. فمینیسم لیبرال، عملاً مؤثرترین صورت فمینیسم است که در پی تعمیم اصول لیبرالیسم مانند برابری حقوق، استقلال، آزادی و فردگرایی برای زنان به‌ منزله شهروندان جامعه باز است. مشخصه آن جستجو برای حقوق و فرصت‌های برابر در حیات عمومی و سیاسی است. در ایران و جهان اسلام این جنبش نیز توانست طرفداران خاص خود را پیدا کرده و زن را تحت تاثیر خود قرار داده و با چالش رو به رو کند.

اندیشمندان و محققان زیادی برای پاسخگویی به مولفه‌های فمینیسم به تکاپو برخاستند از جمله اندیشمندان حوزوی؛ محققان حوزوی برای مواجه با فمینیسم رویکردهای متفاوتی را در پیش گرفتند. آنان کوشیده‌اند تا برای پاسخگویی به پرسش‌های تازه از راه‌حل‌های جدیدی استفاده کنند که می‌توان به سه رویکرد برجسته «فلسفی –کلامی»، «سیاسی – اجتماعی _تاریخی»، «فقهی _حقوقی» اشاره کرد. هر رویکرد به بررسی بعد خاصی از فمینیسم پرداخت. بر این اساس نویسنده به بررسی این سه رویکرد پرداخته و مولفه‌های فمینیست را از منظر بزرگان آن مورد واکاوی قرار داده است. تا به این پرسش اصلی که گفته شده چگونه پژوهشگران حوزوی در آثار خود گفتمان فمینیستی را بازنمایی کرده‌اند پاسخ دهد. تحقیق حاضر پژوهشی است متکی به مطالبی که به صورت کتابخانه‌ای گردآوری ‌شده است. در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات و داده‌ها از اسندد نوشتاری، سامانه‌های رایانه‌ای برای استفاده از مقالات و با روش داده‌پردازی، توصیفی تحلیلی استفاده شده است.

این تحقیق از یک مقدمه، بدنه اصلی که شامل چهارفصل است و نتیجه‌گیری تشکیل‌شده است که

• فصل اول: چیستی فمینیسم
• فصل دوم: به بررسی بازنمایی فمینیسم از منظر رویکرد کلامی – فلسفی پرداخته شده است
• فصل سوم: به بررسی بازنمایی فمینیسم از منظر رویکرد فقهی-حقوقی
• فصل چهارم: به بررسی بازنمایی فمینیسم از منظر رویکرد اجتماعی و تاریخی می‌پردازد. در نهایت، بخش پایانی شامل جمع‌بندی و نتیجه‌گیری از تحقیق است.

نتیجه‌گیری

از نظر نویسنده رویکرد فلسفی-کلامی به طور کلی مولفه‏ های فمینیست غربی را رد کرده و آن را غیر قابل قبول می‏‌داند در حالی که رویکرد فقهی- حقوقی و رویکرد تاریخی- اجتماعی با وجود اینکه فمینیسم را نقد کرده‌اند اما تا حدودی تحت تاثیر گذاره‏‌های فمینیسم بوده و آن را پذیرفته‏ اند و برای رسیدن به خواسته‏‌های خود سعی در باز تفسیر متون داشته و معتقدند که با کاهش شکاف از طریق ایجاد ظرفیت‌های اجتهادی جدید در فقه می‏‌توان روایت‌های جدیدتری از جایگاه زن در تاریخ اسلام به دست آورد.

منبع

• تاریخ دفاع:14/11/1397 نام دانشگاه: دانشگاه مفید قم سال مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته تحصیلی: علوم سیاسی
• این پایان‌نامه در پایگاه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)موجود می‌باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر به لینک ذیل مراجعه کنید.