واژه «بی عفتی» در تفسیر تسنیم

از ویکی‌جنسیت

در جستجوی واژه «بی‌عفتی» در 24 جلد از نسخه الکترونیکی تفسیر تسنیم [۱] 16صفحه یافت شد. در آیاتی از قرآن واژه «فاحشه» بر بی‏‌عفتی (زنا، لواط و مساحقه) اطلاق شده است. [۲] فحشا كردار و گفتاری است كه قبح آن بزرگ باشد. [۳] قرآن كریم در مواردی واژه فحشا و فاحشه را در انحرافات جنسی و اعمال منافی عفت(عمل منافی عفت: لواط یا زنا [۴]) به كار می‌برد. [۵] از مشتقات واژه «فحش» در آیات زیادی به کار رفته است [۶] مانند:

1. زنا: «ولاتَقرَبُوا الزِّنی إنَّهُ كانَ فاحِشَةً وساءَ سَبیلا: و به زنا نزديك مشويد، چرا كه آن همواره زشت و بد راهى است»؛ آیه 32، سوره اسراء.

2. لواط: «ولوطاً إذ قالَ لِقَومِهِ إنَّكُم لَتَأتونَ الفاحِشَة ما سَبَقَكُم بِها مِن أحَدٍ مِنَ العالَمین: و [ياد كن‏] لوط را هنگامى كه به قوم خود گفت: «شما به كارى زشت مى‏‌پردازيد كه هيچ يك از مردم زمين در آن [كار] بر شما پيشى نگرفته است‏»؛ آیه 28، سوره عنكبوت.

3. مساحقه: «واللّاتی یأتینَ الفاحِشَةَ مِن نِسائِكُم: و از زنانِ شما، كسانى كه مرتكب زنا مى‏‌شوند»؛ آیه 15، سوره نساء.

اگر كسی نتواند خود را در برابر نامحرم كنترل كند، بیمار است و این بی‏‌عفتی و هرزگی چشم اگر مرض شد قابل نقل و انتقال نیست، لذا گاه به شكل نفی جنس می‏فرماید: «كَلاّ لاوَزَر: حاشا؟ پناهگاهى نيست!»؛ [۷] آخرت، هیچ‏گاه جای بار بردن نیست! این سخن، در مقام داوری و حقوقی نیست، بلكه عالمانه و حكیمانه است؛ مانند پزشكی كه به مردم هشدار می‏‌دهد كه فلان غذا بیماری‏‌آور است و رنج بیماری كسی را دیگری تحمل نمی‏‌كند؛ یعنی درد، قابل واگذاری نیست. [۸]

امروز هنوز اثر جاهلیت میان مسلمانان هست، چنان‌كه در صورت تحقق بی‌عفتی، دودمان زن بر خود ننگ حس می‌كنند؛ ولی خانواده مرد چنین نیستند، با آنكه بی‌عفتی برای هر دو گروه ننگ است و قرآن كریم زن و مرد زناكار را گناهكار و مستحق مجازات می‌داند و تفاوتی میان آن‏‌دو نمی‌گذارد: «الزّانِیةُ والزّانی فَاجلِدوا كُلَّ واحِدٍ مِنهُما مِائَةَ جَلدَة: به هر زن زناكار و مرد زناكارى صد تازيانه بزنيد»؛ [۹]

لازم است عنایت شود كه مسائل بی‏‌عفّتی و هتك ناموس حقّ الله‏‌اند نه حقّ زوجین، پس جای گذشت نیست. [۱۰] همچنین از مصادیق إثم؛ زنا و بی‏‌عفّتی است: «ولایزنونَ ومَن یفعَل ذلِكَ یلقَ أثاما: و زنا نمى‏‌كنند، و هر كس اينها را انجام دهد سزايش را دريافت خواهد كرد»؛ [۱۱] [۱۲]

یکی از ریشه‌های بی عفتی: از آثارسوء میگساری؛ بی‌عفّتی و تجاوز به اعراض و اموال و نفوس مردم و... است. البته تأثیر سوء میگساری در اخلاق و... ناشی از تأثیر سوء آن درخردورزی است. [۱۳]

یکی از موانع بی عفتی: نماز مانع بی‌عفتی است. [۱۴]

پانویس

  1. از ابتدای قرآن تا آیه 24 سوره انعام.
  2. تسنیم؛ جلد 17؛ صفحه 623.
  3. مفردات؛ ص 626؛ «ف ح ش».
  4. تسنیم؛ جلد 17؛ صفحه 312.
  5. تسنیم؛ جلد 8؛ صفحه 520.
  6. آیه 24 سوره یوسف؛ آیه 169و 268 سوره بقره؛ آیه 151 سوره انعام؛ آیه 90 سوره نحل؛ آیه 28 و 45 سوره عنکبوت؛ آیه 28 و 33 و 80 سوره اعراف؛ آیه 19 و 21 سوره نور؛ آیه 135 سوره آل‌عمران؛ آیه 15 و 19 و 22 و 25 سوره نساء؛ آیه 32 سوره اسراء؛ آیه 30 سوره احزاب؛ آیه 1 سوره طلاق؛ آیه 54 سوره نمل؛ آیه 37 سوره شوری؛ آیه 32 سوره نجم.
  7. سوره قیامت، آیه 11.
  8. تسنیم؛ جلد 20؛ صفحه 381.
  9. سوره نور آیه 2 تسنیم؛ جلد 11؛ صفحه 275.
  10. تسنیم؛ جلد 22؛ صفحه 538.
  11. سوره فرقان، آیه 68.
  12. تسنیم؛ جلد 21؛ صفحه 547.
  13. المیزان؛ ج2؛ ص192 ـ 193؛ و تسنیم؛ جلد 11؛ صفحه 80.
  14. تسنیم؛ جلد 7؛ صفحه 596.

منابع

  • قرآن کریم؛ ترجمه فولادوند.
  • جوادی آملی؛ عبدالله تسنیم تفسیر قرآن کریم؛ ج 7 و 8 و 11 و 17 و 20 و 21 و 22 ؛ تحقیق و تنظیم شهرودی، رزقی و اشرافی، حسین؛ چاپ اوّل؛ مرکز نشر إسراء؛ قم؛ 1396ش.
  • طباطبايى، سیّد محمّد حسين؛ تفسير الميزان؛ ج 2؛ چاپ پنجم؛ مترجم جامعه مدرسين حوزه علميه قم؛ دفتر انتشارات اسلامى؛ قم؛ 1374 ش.
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمّد؛ المفردات فی غریب القرآن؛ دار العلم الدارالشّامیه؛ دمشق/بیروت؛ 1412ق.