اصول مرتبط با فرد و خانواده در قانون اساسی سوریه

متن قانون

اصل‏17 حق‏ وارثت‏ مطابق‏ قانون‏ تضمین‏ می‌گردد.

اصل‏18 پس‏‌انداز یک‏ وظیفه‏ همگانی‏ است‏ و دولت‏ آن‏ را حمایت‏، تشویق‏ و سازماندهی‏ می‏‌نماید.

اصل‏20 هدف‏ از بهره‏‌برداری‏ از مئسسات‏ اقتصادی‏ در بخش‏ خصوصی‏ و عمومی‏، رفع نیازمندی‌های‏ جامعه‏ و افزایش‏ درآمد ملی‏ و تامین‏ رفاه‏ مردم‏ است.

‏ اصل‏21 هدف‏ نظام‏ آموزشی‏ و فرهنگی‏، پرورش‏ یک‏ نسل‏ عرب‏ متحد سوسیالیستی‏ است‏ که‏ دارای‏ اندیشه‏ علمی‏ بوده‏، به‏ سرزمین‏ و تاریخ‏ خود وابستگی‏ داشته‏ و به‏ میراث‏ خود افتخار نماید و همچنین‏ دارای‏ روحیه‏ عالی‏ مبارزه‏ برای‏ تحقق‏ اهداف‏ امت‏ عرب‏ در وحدت‏ ملی‏، آزادی‏ و سوسیالیسم‏ بوده‏ و در راه‏ خدمت‏ به‏ پیشرفت‏ و ترقی‏ بشریت‏ مشارکت‏ داشته‏ باشد.

اصل‏22 نظام‏ آموزشی‏ کشور، پیشرفت‏ مستمر ملت‏ را تامین‏ و همواره‏ در صدد رفع نیازهای‏ آنان‏ در زمینه‏ توسعه‏ اجتماعی‏، اقتصادی‏ و فرهنگی‏ خواهد بود.

اصل‏23

1. فرهنگ‏ ملی‏ سوسیالیستی‏، زیربنای‏ ایجاد جامعه‏ عربی‏ متحد سوسیالیست است و هدف‏ آن‏ تحکیم‏ ارزش‌های‏ اخلاقی‏، تحقق‏ آرمان‌‍های‏ عالی‏ امت‏ عرب‏، توسعه‏ جامعه‏ و خدمت‏ به‏ اهداف‏ انسانی‏ است‏. وظیفه‏ دولت‏ تشویق‏ و پشتیبانی‏ از این‏ فرهنگ‏ است‏.
2. پرورش‏ استعدادها و قابلیت‌های‏ فنی‏ از پایه‏‌های‏ پیشرفت‏ و توسعه‏ جامعه‏ است‏. خلاقیت‌های‏ فنی‏ نقش‏ اساسی‏ در حیات‏ ملی‏ دارد، دولت‏ باید زمینه‏ پرورش‏ آن‏ را فراهم‏ نماید.
3. تربیت‏ بدنی‏ در ساختن‏ جامعه‏ یک‏ عامل‏ اساسی‏ است‏ و دولت‏ برای‏ پرورش‏ نسلی‏ که‏ از حیث‏ تن‏ و روان‏ و اندیشه‏ نیرومند باشد، آن‏ را تشویق‏ خواهد کرد.

اصل‏24 دانش‏ و تحقیقات‏ و دستاوردهای‏ علمی‏ از ارکان‏ اصلی‏ برای‏ پیشرفت‏ جامعه‏ سوسیالیست‏ عرب‏ است و دولت‏ موظف‏ است‏ به‏ طور کامل‏ از آنها حمایت‏ نماید.

اصل‏25

1. آزادی‏ یک‏ حق‏ مقدس‏ است‏. دولت‏، آزادی‏ فردی‏ اتباع‏ را تضمین‏ و حیثیت‏ وامنیت‏ آنان‏ را حفظ می‌نماید.
2. حاکمیت‏ قانون‏ در جامعه‏ و بر دولت‏ یک‏ اصل‏ اساسی‏ به‏ شمار می‏‌رود.
3. اتباع‏ کشور از حیث‏ حقوق‏ و تکالیف‏ در برابر قانون‏ برابرند.
4. دولت‏ اصل‏ امکانات‏ مساوی‏ را برای‏ کلیه‏ اتباع‏ کشور تضمین‏ خواهد کرد.

اصل‏26 هر یک‏ از اتباع‏ کشور حق‏ مشارکت‏ در زندگی‏ سیاسی‏، اقتصادی‏، اجتماعی‏ و فرهنگی‏ را دارد. قانون‏ نحوه‏ این‏ مشارکت‏ را تعیین‏ خواهد نمود.

اصل‏27 آحاد ملت‏ از حقوق‏ و آزادی‌ها مطابق‏ قانون‏ بهره‏‌مند خواهند بود.

اصل‏31 محل‏ سکومت‏ اشخاص‏ از تعرض‏ مصون‏ است‏. ورود به‏ منازل‏ اشخاص‏ و بازرسی‏ آن‏ مجاز نیست‏، مگر در مواردی‏ که‏ قانون‏ مقرر کرده‏ است. ‏ اصل‏32 محرمانه‏ بودن‏ مراسلات‏ پستی‏ و ارتباطات‏ تلفنی‏ به‏ موجب‏ قانون‏ تضمین‏ می‏‌گردد.

اصل‏33

1. تبعید افراد ملت‏ از کشور ممنوع‏ است‏.
2. همه‏ افراد ملت‏ حق‏ عبور و مرور در سراسر کشور را دارند، مگر آن‏ که‏ به‏ موجب‏ احکام‏ مقامات‏ قضایی‏، یا در اجرای‏ قوانین‏ بهداشت‏ و سلامت‏ عمومی‏ محدود شده‏ باشند.

اصل‏34 پناهندگان‏ سیاسی‏ به‏ دلیل‏ عقاید سیاسی‏ و دفاع‏ از آزادی‏ به‏ کشورشان‏ مسترد نخواهند شد.

اصل‏35

1. آزادی‏ عقیده‏ تضمین‏ می‏‌گردد و تمامی‏ مذاهب‏ مورد احترام‏ دولت‏ است.
2. دولت‏ آزادی‏ انجام‏ شعایر مذهبی‏ را در صورتی‏ که‏ مخل‏ به‏ نظم‏ عمومی‏ نباشد، تضمین‏ می‏‌کند.

اصل‏36

1. شغل‏، حق‏ و تکلیف‏ کلیه‏ اتباع‏ کشور است‏. دولت‏ زمینه‏ اشتغال‏ آحاد ملت‏ را فراهم‏ می‏‌نماید.
2. هر کس‏ حق‏ دارد در مقابل‏ کارآیی‏ و نوع‏ شغل‏ که‏ انجام‏ می‏‌دهد، دستمزد متناسبی‏ مطالبه‏ نماید. دولت‏ استفاده‏ از این‏ حق‏ را برای‏ افراد تضمین‏ می‏‌نماید.
3. دولت‏ ساعات‏ کار را تعیین‏ می‏‌کند و تامین‏ اجتماعی‏ کارگران‏ را بر عهده‏ دارد، حق‏ استراحت‏ و برخورداری‏ از مرخصی‏ و پاداش‏ و جبران‏ خسارت‏ آنان‏ را تنظیم‏ می‏‌نماید.

اصل‏37 آموزش‏ و پرورش‏ برعهده‏ دولت‏ و در تمام‏ مراحل‏ رایگان‏ است. آموزش‏ مرحله‏ ابتدایی‏ الزامی‏ است‏ و دولت‏ تلاش‏ می‏‌کند آن‏ را در سایر مراحل‏ نیز اجباری‏ نموده‏ و با نظارت‏ بر اجرای‏ برنامه‏‌های‏ آموزشی‏ آن‏ را در جهت‏ رفع نیازهای‏ جامعه‏ و تولید رهبری‏ نماید.

اصل‏38 کلیه‏ اتباع‏ کشور از حق‏ آزادی‏ بیان‏ به‏ وسایل‏ مختلف‏ و نظارت‏ بر امور وانتقاد سازنده‏ که‏ موجب‏ سلامت‏ زندگی‏ ملی‏ و قومی‏ و تحکیم‏ نظام‏ سوسیالیستی‏ باشد، برخوردارند. آزادی‏ مطبوعات‏ و چاپ‏ و انتشارات‏ طبق‏ قانون‏ مورد حمایت‏ دولت‏ است.

اصل‏39 تشکیل‏ اجتماعات‏ و تظاهرات‏ مسالمت‏‌آمیز در چارچوب‏ قانون‏ اساسی‏ آزاد است‏. نحوه‏ اعمال‏ این‏ حق‏ به‏ موجب‏ قانون‏ معین‏ خواهد شد.

اصل‏40

1. کلیه‏ آحاد ملت‏ موظف‏ به‏ دفاع‏ از امنیت‏ کشور و احترام‏ به‏ قانون‏ اساسی‏ و نظام‏ وحدت‌گرای‏ سوسیالیستی‏ آن‏ است.
2. انجام‏ خدمت‏ سربازی‏ اجباری‏ است‏ و چگونگی‏ آن‏ را قانون‏ تعیین‏ می‏‌کند.

اصل‏43 شرایط تابعیت‏ کشور عربی‏ سوریه‏ به‏ موجب‏ قانون‏ معین‏ می‏‌شود. در مورد مهاجران‏ سوری‏ عرب‏ و فرزندانشان‏ و نیز اتباع‏ سایر کشورهای‏ عربی‏ تسهیلات‏ ویژه‏‌ای‏ برقرار خواهد شد.

اصل‏44

1. خانواده‏، کانون‏ اساسی‏ جامعه‏ است‏ و دولت‏ از آن‏ حمایت‏ می‏‌نماید.
2. دولت‏، ازدواج‏ را مورد تشویق‏ و حمایت‏ قرار داده‏ و می‏‌کوشد هر گونه‏ موانع مادی‏ و اجتماعی‏ را که‏ بر سر راه‏ آن‏ قرار گیرد برطرف‏ سازد و از مادران‏ و نوزادان‏ کشور حمایت‏ نموده‏ و شرایط مناسب‏ را جهت‏ رشد استعدادهای‏ کودکان‏ و جوانان‏ فراهم‏ سازد.

اصل‏45 دولت‏ همه‏ گونه‏ تسهیلات‏ لازم‏ را جهت‏ شرکت‏ فعال‏ زنان‏ در امور سیاسی‏، اجتماعی‏، فرهنگی‏ و اقتصادی‏ فراهم‏ و موانع مشارکت‏ فعال‏ آنان‏ را در ایجاد جامعه‏ سوسیالیست عرب‏، مرتفع می‏‌نماید.

اصل‏46

1. دولت‏ باید در موارد سوانح‏، بیماری‏، از کارافتادگی‏، فقدان‏ سرپرست‏ و پیری‏، اتباع‏ کشور و خانواده‏‌های‏ آنان‏ را تامین‏ نماید.
2. بهداشت‏ هموطنان‏ و تهیه‏ امکانات‏ لازم‏ جهت‏ پیشگیری‏ از بیماری‏، درمان‏ و مداوای‏ آنان‏ مورد حمایت‏ دولت‏ است.

اصل‏47 تامین‏ خدمات‏ فرهنگی‏، اجتماعی‏ و بهداشتی‏ مخصوصاً برای‏ روستاها به‏ منظور بالابردن‏ سطح‏ زندگی‏ آنان‏ از وظایف‏ دولت‏ است.

اصل‏48 کارکنان‏ بخش‏‌های‏ عمومی‏ از حق‏ تشکیل‏ اتحادیه‏ کارگری‏، مئسسات‏ اجتماعی‏ و حرفه‏‌ای‏ و انجمن‏‌های‏ تعاونی‏ تولیدی‏ و یا خدماتی‏ برخوردار است. چارچوب‏ مئسسات‏ مربوطه‏، روابط آنها با یکدیگر و حدود فعالیت‏ آنها را قانون‏ معین‏ خواهد کرد.

اصل‏49 سازمان‌های‏ عمومی‏، برای‏ تحقق‏ اهداف‏ زیر، طبق‏ قانون‏ به‏ طور فعال‏ مشارکت‏ می‏‌نمایند:

1. ساختن‏ جامعه‏ سوسیالیست‏ عرب‏ و حمایت‏ از نظام‏ مزبور.
2. برنامه‏‌ریزی‏ و هدایت‏ اقتصاد سوسیالیستی‏ کشور.
3. بهبود شرایط کار و بهداشت‏ و فرهنگ‏ و امور دیگری‏ که‏ به‏ زندگی‏ افراد مربوط باشد.
4. پیشبرد فعالیت‌های علمی‏ و فنی‏ و تحول‏ در روش‏‌های‏ تولید.
5. نظارت‏ عمومی‏ بر مئسسات‏ دولتی.‏

منابع

• اصول مرتبط با فرد و خانواده در قانون‏ اساسی‏ سوریه، تاریخ تصویب: 1357/11/22‏