تاثیر نابسامانی اقتصادی و تورم بر فرزندآوری

تعریف تورم

تورم (Inflation) فرایندی است که طی آن ارزها ارزش خود را از دست می‌دهند و باعث افزایش قیمت کالاهای مصرفی می‌شوند؛ به عبارتی ساده‌تر قیمت کالاها و خدمات در یک دوره زمانی افزایش پیدا می‌کند. تورم بالا می‌تواند قدرت خرید را کاهش دهد، یعنی ارزش پول شما کاهش می‌یابد؛ به عنوان مثال با مبلغی که امروز می‌توانید یک همبرگر خریداری کنید، سال آینده احتمالا نمی‌توانید با همان قیمت قبلی همبرگر بخرید. به طور خلاصه تورم باعث فقیرتر شدن می‌شود.

انواع تورم

اقتصاددانان در مورد عواملی که باعث تحریک تورم در هر زمان می‌شوند اتفاق نظر ندارند.

تورم ناشی از فشار هزینه.

تورم ناشی از فشار هزینه در نتیجه‌‌ی عوامل طرف عرضه اتفاق می‌افتد؛ در حالی که هیچ افزایشی در تقاضای کلی وجود ندارد، قیمت‌ها به دلیل مواردی مثل هزینه‌های تولید بالاتر و هزینه‌های زیاد برای مواد خام و نیروی کار افزایش می‌یابد.

تورم ناشی از فشار تقاضا.

تورم ناشی از فشار تقاضا زمانی اتفاق می‌افتد که تقاضای کل در یک اقتصاد خیلی سریع افزایش پیدا کند. اگر بانک مرکزی عرضه پول را بدون افزایش متناظر در تولید کالا و خدمات به سرعت افزایش دهد، ممکن است فشار تقاضا رخ دهد؛ یعنی تقاضا از عرضه پیشی گرفته و منجر به افزایش قیمت‌ها شود.

 تورم ذاتی.

افزایش دستمزد و خدمات منجر به افزایش قیمت تمام شده کالاها و خدمات می‌شود و این حلقه دستمزد و قیمت تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که یک عامل، عامل دیگر را تحریک کند.

تورم و فرزندآوری

در دهه اول انقلاب به دلایلی از قبیل رشد سریع و گسترده بهداشت فردی و عمومی، کاهش سن ازدواج و افزایش نسبی رفاه توده های مردم و نیز تحولات انقلابی که آینده بهتری را به جوانان (نیروهای اصلی انقلاب) نوید می‌داد، شاهد رشد شتابان جمعیت بودیم. این نسل در اصطلاح جمعیت شناسی تشکیل دهنده پنجره جمعیتی است.

اگر چه در اوائل انقلاب و دهه 60  تورم و مشکلات اقتصادی گریبان گیر مردم بود از با توجه به فرهنگ اسلامی و ایرانی و قدرت ایمان و توکل الهی فرزندآوری در کشور بسیار خوب بود و باعث رشد و توسعه در آینده کشور می‌شد.اگر چه در این زمان دولت از طریق ا کمک های  مختلف و یارانه های در قالب کوپن از مردم حمایت می کرد مثلا در بحث مرغ، پنیر، قند و شکر، نبات، صابون و... دولت در سراسر کشور از مردم حمایت می کرد

اما از دهه 70 به بعد با توجه به  سیاست های کنترل جمعیتی دولت و رشد نسبی اقتصادی و رفاهی خانواده ها کم کم فرهنگ اجتماعی مردم تغیر کرد و از آن طرف کمک های دولتی به به خانواده کمتر شد و مردم در کنار سیاستهای کنترل جمعتی دولت به فرزند آوری و افزایش جمعیت تمایل کمتری نشان می دادند و این روند نزولی در فرزندآوری ادامه تا این زمان ادامه دارد

نظر دانشمندان در مورد تورم و فرزندآوری

1- اگرچه برخی از دانشمندان معتقدند که کاهش رشد جمعیتی بیشتر بستی که تورم و وضعیت اقتصادی مردم دارد  که تا حدودی این حرف قابل قبول است و در ابتدای زندگی و شروع تشکیل خانواده مشکلات اقتصادی گریبان گیر مردم است. و در ادامه هم تا حدودی روی زندگی و فرزند آوری تاثیر می گذارد.

2- اما در مقابل برخی دیگر از دانشمندان معتقدند که اگر چه مسائل اقتصادی بی تاثیر در رشد جمعیت و فرزند آوری نیست اما این تمام علت این کاهش جمعیت نیست بلکه بیشترین تاثیر در این کاهش جمعیت مسائل فرهنگی و اجتماعی دارد.

توضیح مطلب اینکه در دهه 60 که مردم مشکلات اقتصادی و تورم داشتند چون مردم اعتقاد بیشتری نسبت به فرهنگ ازدواج فرندآوری داشتند جمعیت کشور به سزعت رو به افزایش می‌رفت  و این رود فرزند آوری در افراد مومن و با ایمان و مناطق کمتر برخوردار اگر چه با سرعت کمتر ولی هنوز ادامه دارد  اما در مناطقی که مردم از امکانات بیشتری برخوردار هستند و یا از نظر اقتصادی وضعیت بهتری دارند رشد جمعیت و فرزندآوری به شدت کاهش پیدا کرده است.

نکته

نکته دیگری که باید به آن توجه کرد در اوائل انقلاب و دهه 60 اگر بانوان ایران خانه دار بودند  واین باعث رشد جمعیت و افزایش فرزندآوری می شد ولی با توسعه فرهنگ اجتماعی و سطح رفاه زنان و برخورداری از امکانات کم کم بانوان وارد مسائل اجتماعی و محیط کار شدند و این اشتغال و وارد شده به مسائل اجتماعی آنها را محدود نمود و از وظیفه اصلی که همسر داری و پرورش فرزند بود فاصله داد و دیگر این گونه بانوان نه فرصت فرزندآوری و پرورش فرزند دارند و نه علاقه به این کار نشان می دهند چون خیال می‌کنند که فرزند کار و فعالیت های اجتماعی و اشتغال آنها می شود.

نتیجه

بنابراین اگر چه کمک دولت و رفع مشکلات اقتصادی و مشوقهای فرزند آوری بی تاثیر بر روی رشد جمعیت نیست اما مهم ترین عامل در کاهش جمعیت و عدم فرزندآوری خانواده ها مسائل فرهنگی و اجتماعی است نه مشکلات اقتصادی و تورم. اگر چه برخی معتقد هستند با بهبود وضعيت اقتصادى، به تدريج زمينه تغيير در باورهاى اجتماعى و فرهنگى مردم هم فراهم مى شود.

منابع

• https://arztoday.com/what-is-inflation/

• معینی، سید رضا (1391)ضرورت بازنگری در سیاستهای جمعیتی کشور"، ماهنامه تخصصی اطلاع رسانی، نقد و بررسی کتاب، سال 16 ،دوره جدید، شماره 58 ،دی ماه.

• عوامل مؤثر بر کاهش نرخ باروری در ایران از دیدگاه علم اقتصاد در دوره زمانی (1390 -1365) محمدعلی مقصودپور، مجله اقتصادی شماره های 5 و 6 ،مرداد و شهریور 1394.

• رشد جمعيت ايران با توجه به مؤلفه هاى اقتصادى ـ اجتماعى و مبتنى بر رويكرد ميان رشته اى، محمدجواد محمودى، شهلا كاظمى پور، مهدي احراري، على نيكونسبتى، فصل نامه برنامه ریزی و بوجه، سال 17، شماره 2، تابستان 1391.

• متوسلى، محمود؛ نيكونسبتى، على و بيات، مجتبى (1389 .)توسعه انسانى به مثابه فرايندهاى درهمتنيده. روستايى توسعه،ج 1.