میرزا تقی خان رفعت
 | |
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| زاده | 1268 ، تبریز |
| درگذشت | ۲۳شهریور ۱۲۹۹، تبریز |
| محل سکونت | تبریز |
| خدمات | |
| دین | اسلام |
| محل تحصیل | ایران، استانبول |
| شغل | روزنامه نگار |
| حرفه | روزنامه نگار، شاعر |
میرزا تقی‌خان رفعت؛ نویسنده، شاعر، روزنامه‌نگار، اولین شخص معرفی کننده فمینیست در ایران.
تحصیلات و اقدامات
میرزا تقی‌خان رفعت معروف به تقی رفعت با نام مستعار بی‌زبان، از پیشگامان شعر نو، شاعر و روزنامه‌نگاری انقلابی که روزنامه تجدد و آزادیستان را مدیریت می‌کرد. او نخستین شاعری است که شعر نو را بنا نهاد. اما فراموش شد![۱]
پس از طی تحصیلات مقدماتی به استانبول رفت و تحصیلات عالیه را ادامه داد. بعد به مدیریت مکتب ناصری ایرانیان در ترابوزان انتخاب شد. هنگام جنگ جهانی اول به تبریز برگشت و در دبیرستان‌های زادگاه خود به تدریس فرانسه مشغول شد. [۲]
دیدگاه
تقی رفعت به همراه رفیع‌خان امین و تقی رفعت در اواخر سال 1298 ه.ش/ 1920م، برای نخستین بار مبحث فمینیسم را به مردم ایران معرفی کردند و در روزنامه تجدد با اسم مستعار فمینا (تقی رفعت) و فمینیست (رفیع خان امین) مقالات را منتشر می‌کردند. تقی رفعت می‌نویسد: «فمینیست در اصطلاح امروزی شخصی را گویند که طرفدار نسوان بوده و از حقوق حقه آنان مدافعه می‌کند» برای تهوین احتیاجات و اصلاح وضعیات انفرادی و اجتماعی آنان مجاهدت می‌ورزد.»
او فمینیسم را به دو گروه اصلی و دروغین تقسیم می‌کند، و در توضیح فمینیسم دروغین می‌نویسد: «یک عده طرفداری از فمینیسم را از نقطه نظر منافع و خطوظات شخصیه خودشان تلقی نموده، در پیش نساء زانوی پرستش به زمین می‌گذارند طریق ثناخوانی و مداهنه پیش می‌گیرند اما اصل فمینیسم یعنی طرفداری واقعی از نسوان به کلی غیر از این است. مدافعین صمیمی حقوق زنان... جد و جهد می‌ورزد که وضعیت حیاتیه آنان را در توی خانواده و در خارج آن به هر صورت در آغوش هیئت جامعه اصلاح و تصحیح نموده با حمایت کامل از استقلال مادی و معنوی زنان به عمل بیاورد.»
دکتر رفیع خان امین و تقی رفعت معتقد بودند که مانع اصلی عدم حضور زنان در حیات اجتماعی به نگرش مردسالار جامعه ایران باز می‌گردد. مردان ایرانی زنان خودشان را در زنجیر اسارت نگاه می‌دارند. از این روی تقی رفعت خواستار تحول فرهنگی و فکری مرد ایرانی بودند. دلیل دیگر عدم حضور زنان، عدم آمادگی زنان ایرانی برای مشارکت فعالیت اجتماعی است بنابراین رفیع خان امین و تقی رفعت در روزنامه تجدد، مقالاتی را نوشتند تا به کاستی‌های این عرصه بپردازند. نقش دولت در تغییر جامعه زنان و تخصیص نیافتن امکانات دولت برای اولاد ذکور از اعتراضات این گروه بود.[۳]
پانویس
- ↑ «تقی رفعت»، ویکی ادبیات
- ↑ «آثار و اشعار بنیانگذار شعر نو در ایران کتاب شد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی
- ↑ خسرو پناه، هدف‌ها و مبارزه زن ایرانی،از انقلاب مشروطه تا سلطنت پهلوی، 1382ش، ص 119 تا121
منابع
- خسروپناه، محمدحسین، هدف‌ها و مبارزه زن ایرانی. از انقلاب مشروطه تا سلطنت پهلوی، نشر: پیام امروز، سال 1382ش.
- «آثار و اشعار بنیانگذار شعر نو در ایران کتاب شد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۳۰ تیر ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: 22 اسفند 1401ش.
- «تقی رفعت»، ویکی ادبیات، تاریخ بازدید: 22 اسفند 1401ش.