کاربر:سادات میرفضلی
== عنوان == روابط اخلاقی زوجین از منظر آیات و روایات
== فهرست مطالب==فصل اول: كليات؛ گفتار اول: طرح تحقیق، گفتار دوم: مفاهيم: روابط، اخلاق، زوج، خانواده
فصل دوم: بررسى جايگاه حقوق و اخلاق زوجين در اسلام؛ گفتار اول: ضرورت ازدواج و تشكيل خانواده در آيات و روايات، گفتار دوم: جايگاه حقوق زوجين در اسلام، گفتار سوم: جايگاه اخلاق زوجين در اسلام، گفتار چهارم: ارتباط بين حق و اخلاق و تأثير آن در ارتباطات
فصل سوم: بررسى وظائف اخلاقى زوجين در آيات و روايات؛ گفتار اول: اخلاق زوجين در آيات و روايات، گفتار دوم: وظايف مشترك اخلاقى زوجين، گفتار سوم: وظايف اخلاقى زن نسبت به همسر، گفتار چهارم: وظائف اخلاقى مرد نسبت به همسر
فصل چهارم: آسيبها و راهكارهاى ايجاد ثبات و بهینه‌سازی روابط زوجين بر مبناى اخلاق، گفتار اول: آسيب شناسى روابط زوجين، گفتار دوم: راهكارهاى ايجاد ثبات و امنيت در خانواده
گفتار سوم: عوامل و راهكارهاى بهبودى روابط زوجين، گفتار چهارم: آسیب ها و راهکارهای ایجاد ثبات و بهینه سازی روابط زوجین بر مبنای اخلاق؛ گفتار اول: آسیب شناسی روابط زوجین، گفتار دوم: راهکارهای ایجاد ثبات و امنیت در خانواده، گفتار سوم: عوامل و راهکارهای بهبودی روابط زوجین
== پیشگفتار ==خانواده اين واحد به‌ظاهر كوچك، از اركان عمده و از نهادهاى اصلى هر جامعه به شمار مى رود. در واقع هر خانواده خشت بناى اول جامعه و كانون اصلى حفظ
سنت و رسوم و ارزش‌های والا و مورد احترام و شالوده مستحكم مناسبات پايدار زندگى اجتماعى، مبدأ و بروز عواطف انسانى و كانون صميمانه ترين روابط ميان افراد، مهد پرورش فكر و انديشه، اخلاق و تعالى روح انسانى هست.
دين مقدس اسلام كه براى راهنمايى و تأمين سعادت بشر، نازل گشته و تمام ابعاد وجودى او را در تمام مراحل زندگی‌اش رعايت كرده است. دختر و پسرى كه مى خواهند پدر و مادر خانواده و ركن اجتماع انسانى، باشند در اين وادى خطرناك بدون راهنما رها نكرده بلكه؛ كمال لطف و عنايت، دست ايشان را گرفته و قدم‌به‌قدم رهبرى نموده و ضوابط و مقررات خاصى براى زوجين بيان نموده است. در رابطه با آراسته بودن به حسنات اخلاقى زوجين و به‌کارگیری آن، قرآن و احاديث معصومين «علیهم‌السلام» موارد متعددى بیان شده كه در متن اصلى بيان كرديم و اساس و استحكام و تثبيت نظام خانوادگى بر پايه محبت و احترام متقابل زن و مرد است تا شمع‌های پرفروغ رأفت و مهربانى را در دل‌های يكديگر روشن نگاهدارند. اجراى وظايف اخلاقى زوجين نسبت به يكديگر، فضائى از صفا و صميميت، پاكى و امنيت به وجود مىآورد و زندگی را در تمام شئون، به زن و شوهر از عسل شيرينتر مى سازد. بنابراين در نظام زندگى مشترك زوجين دو مسئله مهم وجود دارد: مسئله اول: قوانين حاكم بين آن‌ها يعنى: حقوق زن و شوهر نسبت به يكديگر. مسئله دوم: كه مهم‌تر و لطيفتر است تفاهم و اخلاق و مهربانى و صميميت است. اين کتاب روابط اخلاقى زوجين را با توجه به آيات و روايات استخراج و بررسى مى نمايد.
== گزارش متن == در این متن ابتدا خانواده ها از نظر روابط درونی و میزان استحکام روابط افراد به سه دسته طبقه بندی شده است: خانواده متزلزل، خانواده متعادل، خانواده متکامل و همچنین ویژگی های خانواده موفق نیز بیان شده است.و به ضرورت و اهداف ازدواج و تشکیل خانواده از دیدگاه اسلام پرداخته و نمونه هایی از آیات و روایات را که بر اهمیت این امر مقدس تاکید دارد اشاره شده است، و با بیان جایگاه حقوق و اخلاق زوجین در زندگی مشترک، به رابطه حق و تکلیف و اینکه اسلام برای تحکیم خانواده، حقوق و وظائف مخصوص وضع کرده و در کنار حقوق متقابل به مسائل روانی و مبانی اخلاقی توجه ویژه دارد.
در ادامه وظائف اخلاقی زوجین با توجه به آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفته و اینکه در مقابل هر حقی یک تکلیف و وظیفه ای وجود دارد و زوجین در برابر یکدیگر برخی وظائف اخلاقی دارند که رعایت آن کانون زندگی مشترک را شیرین و با صفا می سازد.
در پایان آسيب های روابط زوجین از جمله عوامل؛ فرهنگی- اجتماعی، جنسی، روانی و عاطفی مورد بررسی قرار گرفته است و همچنین راهكارهاى ايجاد ثبات و بهینه‌سازی روابط زوجين بر مبناى اخلاق از جمله عوامل؛ متقابل گفتاری، رفتاری، اخلاقی، مطرح مىشود. با توجه به اینکه ازدواج ايجاد رابطه اى است مشروع بين دو انسان و طبعاً اين رابطه پدیدآورنده حقوق و مسئوليتها و مبتنى بر اخلاق است. اساس روابط اخلاقى در خانواده مبتنى بر محبت، عشق، انس و تفاهم و همدردى زوجين است. همان‌گونه كه «جسم انسان» براى ادامه حيات به «روح» نياز دارد و جسم بی‌روح، سرد و پژمرده است؛ «زندگى زناشويى» نيز براى سعادت، شادابى و پويايى به روح نياز دارد و روح آن در عشق و محبت است. در پرتو نشاط آور «عشق و محبت» سردی‌ها به گرمى تبديل مى شود، تلخی‌ها به شيرينى و سختی‌ها به‌آسانی و در اين فضاى عطرآگين، فرزندانى شاداب و شايسته پرورش مى يابند. عشق بين زن و شوهر بايد دوام داشته باشد و بعد از دوران جوان نيز باقى بماند. اگر زندگى بر مبنايى صحيح استوار شود و به‌طور صحيح نيز استمرار يابد، آن محبت و رحمت كه از سوى خداوند در وجود زوجين قرار داده شده تا آخر عمر ادامه خواهد داشت.
== نتیجه گیری ==
در آيات و احاديث به ارتباط انسان‌ها با يكديگر در محيط خانواده و اجتماع و مانند این‌ها خيلى توجه شده است. لذا بر همگان در بهتر و زيبا كردن اخلاق و شيوه برخورد و رفتار، توصيه هاى زيادى با تأكيد فراوان صورت گرفته است و حاصل همه آن‌ها اين است كه هر انسانى خود را به زيباترين اخلاق و رفتار بيارايد.
دختر و پسرى كه با يكديگر ازدواج مى كنند در حقيقت تولد تازهاى مى يابند و در اقيانوس تازهاى وارد مى شوند. كه يا بايد کارآموزی و تجربه قبلى كسب كرده و يا داراى هوش و فراستى باشند كه بتوانند خود را با جزر و مد دريا هماهنگ نموده و همچون مرغان و ماهيان با آن محيط سازگار شوند وگرنه عمرى كوتاه و پرمشقت دارند و به‌زودی در گرداب‌ها غرقه و هلاك مىشوند. عامل پدیدآورنده هر نوع كمالات، معرفت كامل به پروردگار است. چون انسان در اثر تحقق شناخت و آگاهى هاى لازم، ايمان و باورش را تقويت مى كند تا جایی كه هر لحظه با كثرت و توسعه معرفت خويش به حضرت حق و احراز مقام بندگى، زمينه را در خود پديد آورد تا هميشه با زيبائيها و كمالات معنوى وارد عرصه زندگى شود. زندگى با مشكلات و درد و رنجها معجون شده و هر موردى متناسب با خود فشار و سختی‌ها دارد در اين صورت لازم است به راه و شيوه عمده آن فكر كرد تا اینکه در مسير مراحل زندگى بدون توقف و با تعلّل وظيفه اصلى تشخيص داده شود و هرکسی خود را مسئول پيامدهاى اعمال و رفتارش بداند.
- در زندگى مشترك علاوه بر حقوق و براى تلطيف روابط بايد اخلاق حاكم باشد يعنى تنها رعايت حقوق واجب از سوى زوجين براى تأمين ثبات و ايجاد امنيت كافى نيست بلكه همدلى و ايثار و ابراز محبت سعادت زندگى مشترك را تضمين مى كند. خلوص و صميميت بين زوجين، بسى عميقتر و زيباتر از دوستى ميان دو رفيق است. گفتگوى زن و شوهر بايد مؤدبانه و محبت آميز باشد و بر اساس مودت و رحمت متقابل نه خصمانه و نفرت انگيز.
براى پيشگيرى از اختلافات و درگيرىها، ناكامىها و تلخىها، همان‌طور كه اولياء اسلامى توصيه فرموده اند، راه صداقت و يكدلى را بايد پيش گرفت، عهد و پيمان را محترم و مقدس شمرد و از هرگونه نيرنگ و فريبكارى، خودمحوری و آلودگى اخلاقى و روانی خوددارى نموده و باتربیت خويشتن، اصلاح غرایز ويرانگر، زدودن غبار جهل و نادانى و خلاصه خودسازى مؤثر و جدی راه صلاح و مسير سلامت و سعادت و سرانجام اوج تعالى و تكامل انسانى را پيش گرفت.
== منبع == نویسنده: سکینه سادات میرفضلی، روابط اخلاقی زوجین از منظر آیات و روایات، تهران، اندیشه ظهور. ۱۳۹۵.
مأخذ شناسی