آیه هشت سوره نساء

آیه 8 سوره نساء

{ وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُولُو الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينُ فَارْزُقُوهُمْ مِنْهُ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا سوره نساء،آیه 8} . اگر به هنگام تقسیم ارث خویشاوندان و یتیمان و مستمندان حضور داشتند یعنی خویشاوندان و مستمندانی که ارث نمی‌برند ولی به یک دلیلی آمدند در جلسه نشستند. یا آمدند برای این ‌‌که دعوا بین وراث نباشد، ارث نمی‌برند ولی اگر این افراد به هنگام تقسیم ارث، حضور داشتند، چیزی از آن اموال به آن‌ها بدید و با آن‌ها با قول شایسته و خوب صحبت کنید. والقول المعروف ← قُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفاً. شایسته صحبت کنید. ان یطلفوا لهم القول ← «ان» دارد تفسیر می‌‌کند و توضیح می‌‌دهد. این‌‌که ملاطفت کنند با یتیمان، با مستمندان در قولی که دارند صحبت می‌‌کنند و از آن‌ها عذرخواهی کنند. کم و ناچیز بشمرند آن چه که عطا می‌‌کنند به ایتام و مستمندان و منت نگذارند به آن‌ها نسبت به پولی که می‌‌دهند.

ترجمه آیه 8 نساء

وَلْيَخْشَ الَّذِينَ لَوْ تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعَافًا خَافُوا عَلَيْهِمْ فَلْيَتَّقُوا اللَّهَ وَلْيَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا؛ باید بترسند آنانی که فرزند ناتوانی از خود به یادگار بگذارند اگر به جای بگذارند از پشت خودشون فرزندی که که ضعیف هست و بترسند از این که این بچه که معلول است ناتوانی دارد بعد از ما چطور می‌شود، بترسید از فرزند دیگران که یتیم که مال او دست شماست. پس باید بترسند بر این فرزندان ناتوان و ضعیفی که مال دیگران هستند و از مخالفت با خداوند بترسید، و سخنی استوار بگویید.} .

نکات تفسیری آیه 8 نساء

نکته اول: ولو ← کلمه لوْ با دنباله‌ش صله هست برای الذین و الذین موصول هست. آنانی که اگر به جا بگذارند یک یادگاری از ذریه خودشان که ضعیف و ناتوان است. این لو با آن‌‌چه در ادامه آمده صله است برای الذین و مراد از این الذین وصیت‌کنندگان هست. این‌ها امر شدند به این‌‌که بترسند در مورد یتیمانی که در حریم آنها به سر می‌‌برند. و محبت کنند بر این یتیم‌ها کما این‌‌که بیمناک هستند بر ذریه خودشان. یعنی اگر بر ذریه خودشان می‌ترسند که اگر به جا بگذارند آن‌ها را دیگران بر آن‌ها ستم کنند، پس به یتیمان مردم هم ستم نکنند.

نکته دوم: و ان یصورا ← برایشان است که تصور کنند (این کسی که مال یتیم دستش است)، مجسم کنند این وهم و ترس را در دل خود، تا به خود اجازه اهانت به ایتام را ندهند. یعنی تصور کنند اگر بعد از تو یک بچه ناتوانی ماند چه بر سرش می‌‌آید، تو چطور بر فرزند خودت می‌ترسی، باید برای این یتیم هم بترسی. پس باید بترسد بر یتیمان و در غیر این موارد به این‌‌که ظلم بهشون بشود و جفا بشود در حقشان.

نکته سوم: «ولیقولوا» لهم «قولاً سدیداً» سخنی موافق شرع با یتیمان بگویید و به نیکی آن‌ها را مورد خطاب قرار دهید. با ایتام قول محکمی که موافق شرع باشد بگویید.

نکته چهارم: (فی بطونهم) شکم این‌ها پر از آتش هست. یاکلون اموال الیتمی ←کسی که دارد مال یتیم را می‌خورد از روی ظلم کما این ‌‌که حقیقتاً دارد آتش می‌خورد

منبع

• جزوه درسی خانم دکتر قنبری

منابع مرتبط

• کتاب:متن جوامع الجامع و ومجمع البیان از مرحوم طبرسی