رضایت زناشویی
رضایت زناشویی یکی از مهمترین علل تأثیرگذار در خانواده است که باعث ایجاد سلامت جنسی در زن و مرد میشود. هدف از انجام این مطالعه بررسی رضایت زناشویی در زنان مراجعه کننده به کلینیک زنان شهرستان جهرم است.
روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است که در سال ۱۳۹۹ با مشارکت ۱۹۴ نفر از زنان مراجعه کننده به کلینیک زنان شهرستان جهرم با استفاده از نمونه گیری آسان و در دسترس صورت گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات مشخصات فردی، اجتماعی و پرسشنامهی رضایت زناشویی اینریچ بود.
۴۹ درصد زنان دارای رضایت زناشویی زیاد و ۱۹/۱ درصد رضایت خیلی زیاد بودند. بین مدت زمان زندگی مشترک و رضایت زناشویی رابطهی معکوس و معنی داری مشاهده شد. بین تعداد فرزند و میزان رضایت زناشویی نیز رابطهی معکوس و معنی داری وجود داشت . بین سطح درآمد با میزان رضایت زناشویی ارتباط معنی داری مشاهده شد.
طبق نتایج به دست آمده، عوامل جمعیتشناختی با میزان رضایت زناشویی افراد رابطه دارد و با توجه به تأثیر رضایت زناشویی بر استحکام و پایداری خانواده، ضروری است در تدوین برنامهریزیهای اجتماعی، ویژگیهای محیطی و جمعیت شناختی زوجین جهت ارتقای سطح سلامت خانوادهها مد نظر قرار گیرد.
یافتهها
تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی و در سطح معنیداری ۰/۰۵>P انجام شد. یافتههای تحقیق به شرح زیر میباشد:
بیشتر افراد مورد مطالعه را کسانی تشکیل میدادند که بین ۵ تا ۱۵ سال از زندگی مشترک آنان سپری شده بود. با ردهبندی میزان رضایت زناشویی به ۵ رده، مشخص شد که اکثریت افراد (۴۹ درصد) دارای رضایت زناشویی زیاد و ۱۹/۱ درصد خیلی زیاد بودند. همچنین ۲۷/۵ درصد دارای رضایت زناشویی متوسط و ۴/۴ درصد کم بودند، ولی هیچ یک در رده خیلی کم قرار نداشتند.
نتایج نشان داد که بین میزان رضایت زناشویی و متغیرهای سن و تعداد فرزند، همبستگی معنیداری وجود ندارد. اما بین مدت زمان زندگی مشترک و رضایت زناشویی و همچنین بین تعداد فرزند و میزان رضایت زناشویی همبستگی معکوس و معنیداری مشاهده شد.
نتایج حاصل از مقایسهی میانگین نمرات رضایت زناشویی بر اساس محل سکونت، نوع منزل، مسافرت، شغل و تحصیلات نشان میدهد که بین متغیرهای مذکور و رضایت زناشویی رابطهی معنیداری وجود ندارد.
طبق انتظار، ملاحظه شد که بین افراد با سطوح مختلف وضعیت اقتصادی از نظر میزان رضایت زناشویی تفاوت معنیداری وجود دارد. بین میزان رضایت زناشویی و تعداد فرزندان نیز ارتباط معنیداری مشاهده شد. ملاحظه می شود که با افزایش تعداد فرزندان، میزان رضایت زناشویی به طور مرتب کاهش می یابد.
بین میزان رضایت زناشویی و تعداد اعضای خانوار نیز ارتباط معنیداری مشاهده شد. مطابق نتایج حاصل، با افزایش تعداد افراد حاضر در خانوار، میزان رضایت زناشویی به طور مرتب کاهش مییابد.
بحث
مطالعات صورت گرفته در زمینهی عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی متعدد هستند که نتایج برخی از آنها با نتیجهی این مطالعه همخوانی دارد و تعدادی نیز نتایج متفاوت و ناهمسو دارند. در این قسمت از مطالعه به ذکر این مطالعات و بحث در مورد نتایج آنها پرداخته شده است که به اختصار در زیر بیان میشود:
در مورد رضایت زنان از زندگی زناشویی به نظر میرسد تفاوت واحدهای پژوهش، محیط مطالعه و ابزار به کار رفته و نوع نمونهگیری در مطالعات از دلایل احتمالی تفاوت در نتایج مطالعات مورد بررسی است. در مورد رابطهی تعداد فرزندان و رضایت زناشویی میتوان گفت با وجود آنکه فرزندان عامل مهمی در نشاط و استحکام روابط زوجین به شمار می روند، اما میتوان این عامل را علت بخشی از ناسازگاریها دانست.[۱]
در خصوص تفاوت نتایج مطالعات صورت گرفته در زمینهی رابطهی سن با رضایت زناشویی میتوان گفت زوجین در سنین پایین توافق بیشتری در مسائل زناشویی خود دارند و رفته رفته با بالا رفتن سن و مدت زمان زندگی مشترک، میزان رضایت زناشویی آنان کمتر میشود.
عدم همخوانی نتایج تأثیر تحصیلات بر رضایت زناشویی میتواند به تفاوتهای فرهنگی، نژادی و نگرشهای جامعهی مورد بررسی مربوط باشد. با افزایش سطح تحصیلات، مهارتهای اجتماعی، آگاهی و دانش افراد، نحوهی مقابلهی آنها با مشکلات به طور گستردهای متفاوت و عملکرد آنها بهتر خواهد شد.
عدم همخوانی نتایج تأثیر تحصیلات بر رضایت زناشویی میتواند به تفاوتهای فرهنگی، نژادی و نگرشهای جامعهی مورد بررسی مربوط باشد. با افزایش سطح تحصیلات، مهارتهای اجتماعی، آگاهی و دانش افراد، نحوهی مقابلهی آنها با مشکلات به طور گستردهای متفاوت و عملکرد آنها بهتر خواهد شد.
در مورد تأثیر وضعیت اقتصادی بر رضایت زناشویی به نظر میرسد به علت بهبود امکانات زندگی میانگین رضایت زناشویی در این زنان بالاتر میرود. همچنین رضایت زناشویی به میزان زیادی از تصورات فرد و رضایت از زندگی فرد متأثر میشود.
همچنین به نظر میرسد زوجهای جوان و کسانی که مدت زیادی از زندگی زناشویی آنان نمیگذرد به دلایل مختلف از جمله وجود عشق و عدم برخورد با مشکلات، رضایت بالایی را گزارش میکنند، اما با افزایش طول مدت ازدواج و مواجهه با مشکلات اقتصادی و برخورد با چالشهای جدید، رضایت زناشویی کاهش مییابد.[۲]
با توجه به مطالعات انجام شده به نظر میرسد که اشتغال زنان باعث احساس مسئولیت آنها در خانه و بیرون از خانواده میشود و نیز نقش مرد را در داخل خانواده در تربیت فرزندان افزایش میدهد و نیز میتواند بار مالی خانواده را سبکتر کند.
بر اساس پژوهش انجام شده میزان رضایت زناشویی در زنان شهرستان جهرم در محدودهی متوسط به بالاست و دو عامل مدت زمان ازدواج و تعداد فرزندان از عوامل مؤثر در بهبود رضایت زناشویی زنان بود. بنابراین عوامل جمعیت شناختی با میزان رضایت زناشویی افراد رابطه دارد و با توجه به تأثیر رضایت زناشویی بر استحکام و پایداری خانواده، ضروری است در تدوین برنامهریزیهای اجتماعی، ویژگیهای محیطی و جمعیت شناختی زوجین جهت ارتقای سطح سلامت خانوادهها مد نظر قرار گیرد. عدم شرکت آقایان و سایر بیماران مراجعه کننده به کلینیکهای شهرستان جهرم از محدودیتهای این مطالعه میباشد.
نقد مقاله
نتیجهی پژوهش بیانگر این مطلب است که افزایش تعداد فرزندان از عوامل ناسازگاری زن و شوهر میباشد و نیز بهبود امکانات زندگی و رفاه اقتصادی از عوامل افزایش رضایت زناشویی ذکر شده است. به نظر میرسد تأثیر مهارت افزایی در خصوص فرزند پروری و همچنین اهمیت دیدگاه دینی و تأثیر ارزشها و باورهای دینی زن و شوهر نسبت به موضوع فرزند آوری و مسئلهی معیشتی در این پژوهش نادیده گرفته شده است.
کلید واژهها
زنان، کلینیک زنان، وضعیت تأهل، عوامل مرتبط، ازدواج.
پانویس
- ↑ Ghasemi HS. Incompatibility layers: An expert report on the pathology of couples relationships. Hora. 2008; 29:40-7.
- ↑ Attari Y, Amman Elahifard A, Mehrabi Zadeh M. [An investigation of relationships between personality characteristics and family- personal factors and marital satisfaction in administrative office personnel in Ahvaz (Persian)]. J Educ Psychol. 2006; 13(3):81-108