روایت حضرت زهرا سلام الله علیها و حضور اجتماعی زن

شبهه: آیا روایت حضرت زهرا سلام الله علیها مبنی بر اینکه در پاسخ پدر بزرگوارشان عرض می‏‌كند: "شایسته‏‌ترین زن كسی است كه مردان او را نبینند و او نیز مردی را نبیند" ؛ خانه‌نشین شدن خانم‌‌ها و عدم فعالیت اجتماعی آنان را به دنبال دارد؟ حضور اجتماعی زن در جامعه کنونی با وجود این روایت چگونه تبیین می‌گردد؟

پاسخ:

استاد جوادی آملی پاسخ می‌دهند: آیا راه اجرای مفاد این حدیث شریف، در خانه نشستن و به هیچ‌كاری دست نزدن است یا تصدّی مشاغل و مناصبی كه با زن سروكار دارد به دست خود آنان؟ آیاتی كه حجاب را واجب می‏‌كنند، راه تأمین و تحصیل نیازهای طبیعی زنان را نمی‏‌بندند. زنان باید تلاش كنند به جایی برسند كه در رفع نیازهای شخصی و صنفی همانند بهداشت و درمان و... خودكفا شوند، تا نیاز خویش را به دست نامحرمان تأمین نكنند، همان‏‌گونه كه مردها تا جایی كه امكان دارد نباید در جامعه زنان دخالت كنند. سخن حضرت زهرا(علیهاالسلام) كه شایستگی زن در عدم رؤیت نامحرم است به این معنا نیست كه زن طبیب نشود و از علم و حرفه و مهارت‏‌ها بی‏‌نصیب و از صنعت‏‌هایی كه بعضاً برای زنان مستحب است بی‌‏بهره باشد، بلكه به این معناست كه زنان همه این شئون را بیاموزند و به دست خود صنف خویش را اداره كنند! برخوردار بودن زنان از علوم، ایجاب می‏‌كند مقدّمات آن؛ همانند دانشكده پزشكی ویژه بانوان نیز فراهم گردد. گرچه فتوا بر این است كه پزشك مرد می‌‏تواند در حالت ضرورت با شرایطی زن را معالجه كند؛ ولی چه ضرورتی است كه طبیب از زنان نباشد؟ زمانی حدیث فریضه علم تحقق می‌‏یابد و كاملاً به آن عمل می‏‌شود كه زمینه رشد، تحصیل و تخصص زنان هم فراهم شود. .

منابع

• جوادی آملی عبدالله تسنیم تفسیر قرآن کریم؛ ج 18؛ تحقیق و تنظیم شهرودی، رزقی و اشرافی، حسین؛ چاپ اوّل؛ مرکز نشر إسراء؛ قم؛ 1396ش.
• اربلى، على بن عيسى‏؛ كشف الغمة في معرفة الأئمة(ط- القديمة)؛ محقق / مصحح: رسولى محلاتى، سيدهاشم؛‏ ج2؛ چاپ اول؛ ناشر: بنى هاشمى‏ تبريز؛ 1381 ق.